Tại Việt Nam, lĩnh vực này đang từng bước khẳng định vai trò trong chiến lược phát triển 12 ngành công nghiệp văn hóa theo Quyết định số 1755/QĐ-TTg năm 2016 và mới đây là Quyết định số 1146/QĐ-TTg ngày 5/10/2023 phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030.
Quảng cáo của thương hiệu Vinamilk. Ảnh: VNM
Quảng cáo – ngành kinh tế sáng tạo giàu nội lực
Ngành quảng cáo Việt Nam đã có bước phát triển nhanh chóng trong 20 năm qua, với doanh thu toàn thị trường ước đạt khoảng 1,2 tỷ USD năm 2023, trong đó quảng cáo kỹ thuật số chiếm hơn 65%. Đây là con số đáng chú ý, tuy vẫn còn khiêm tốn so với các nước trong khu vực như Thái Lan hay Hàn Quốc.
Không chỉ đóng góp vào GDP, quảng cáo còn thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa liên quan như điện ảnh, âm nhạc, mỹ thuật, thiết kế sáng tạo và truyền thông đa phương tiện. Mỗi chiến dịch quảng cáo không chỉ là hoạt động thương mại mà còn là sản phẩm văn hóa thể hiện ngôn ngữ, hình ảnh, thị hiếu, tâm lý tiêu dùng và bản sắc địa phương.
Theo Chiến lược mới, mục tiêu đặt ra cho ngành quảng cáo đến năm 2030 là: Tăng trưởng doanh thu bình quân 10–12%/năm; Quảng cáo kỹ thuật số chiếm trên 75% tổng thị phần; Phát triển 1–2 thương hiệu quảng cáo Việt vươn ra khu vực; Hình thành mạng lưới các công ty quảng cáo sáng tạo kết nối với các ngành khác như thời trang, game, mỹ thuật. Bên cạnh đó, quảng cáo được định hướng không chỉ là công cụ tiếp thị sản phẩm mà còn là phương tiện truyền tải văn hóa, quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới thông qua các nền tảng số.
Quảng bá du lịch Việt Nam thông qua quảng cáo sáng tạo. Ảnh: TL
Kết nối – Đào tạo – Đổi mới sáng tạo
Hiện nay, Việt Nam có khoảng 3.000 công ty quảng cáo nhưng phần lớn quy mô nhỏ, phụ thuộc vào ý tưởng ngoại nhập hoặc chạy chiến dịch thuê ngoài. Chưa có nhiều trường đào tạo chuyên ngành bài bản; nhân lực thiếu cả kỹ năng sáng tạo và công nghệ (data, AI, phân tích hành vi người dùng...).
Để ngành quảng cáo thực sự trở thành trụ cột của công nghiệp văn hóa, Việt Nam cần tập trung vào 3 hướng:
Hoàn thiện chính sách: Rà soát, sửa đổi Luật Quảng cáo, bổ sung quy định quảng cáo số, quảng cáo cá nhân hóa, AI – Big Data.
Phát triển nguồn nhân lực sáng tạo: Hình thành các trung tâm đào tạo quảng cáo sáng tạo, kết nối với trường nghệ thuật, công nghệ, truyền thông.
Ươm tạo các doanh nghiệp sáng tạo nội địa: Thí điểm các “hub quảng cáo” tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, tạo không gian làm việc chung, kết nối cộng đồng sáng tạo nội – ngoại.
Vấn đề thể chế và hành lang pháp lý: Dù đã có Luật Quảng cáo (2012) và nhiều văn bản hướng dẫn, ngành quảng cáo Việt Nam vẫn đối mặt với:
Sự phân mảnh trong quản lý, thiếu cơ quan điều phối liên ngành giữa văn hóa – truyền thông – công nghệ – kinh tế.
Thiếu khung pháp lý cập nhật với xu hướng quảng cáo số, quảng cáo xuyên biên giới (Google, Facebook).
Quy định còn nặng về hành chính, thiếu linh hoạt với mô hình mới như quảng cáo cá nhân hóa, KOLs, livestream.
Sinh viên ngành truyền thông thực hành dựng Clip. Ảnh: TL
Ngành quảng cáo không chỉ là “cánh tay nối dài” của thị trường mà còn là “động cơ truyền thông văn hóa” trong kỷ nguyên số. Phát triển quảng cáo theo hướng chuyên nghiệp, bền vững, giàu bản sắc sẽ là điều kiện tiên quyết để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu nâng tỷ trọng công nghiệp văn hóa lên 7% GDP vào năm 2030. Đây không chỉ là câu chuyện kinh tế, mà là bước chuyển quan trọng để định vị bản sắc và hình ảnh quốc gia trong thời đại toàn cầu hóa.
