Chuyến công tác ngày 11–12/5 của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính không chỉ mang tính chất thị sát, mà còn thể hiện sự quan tâm chiến lược của Trung ương đối với định hướng phát triển của Thái Bình. Những phát biểu, chỉ đạo và cam kết tại đây được ví như một "hướng mở", trao cho Thái Bình cơ hội vươn mình mạnh mẽ sau nhiều năm chưa khai thác hết tiềm năng vốn có.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại cuộc làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thái Bình (12/5/2025). Ảnh: TL
Tiến ra biển – Tư duy phát triển mới cho Thái Bình
“Tiến ra biển để phát triển bền vững” – thông điệp chỉ đạo của Thủ tướng không chỉ thể hiện tầm nhìn chính trị, mà còn là định hướng chiến lược đối với một tỉnh có mật độ dân số cao, quỹ đất hạn hẹp nhưng sở hữu tới 52 km đường bờ biển.
Thay vì xem biển là ranh giới tự nhiên, việc xác lập biển như một không gian phát triển kinh tế - xã hội mới là bước chuyển quan trọng về tư duy. Đặc biệt, trong bối cảnh sáp nhập hành chính đang đặt ra yêu cầu nhìn lại toàn diện cấu trúc phát triển vùng, Thái Bình có cơ hội tái định vị vai trò từ địa phương thuần nông thành một trung tâm logistics, công nghiệp sạch, năng lượng tái tạo và đổi mới sáng tạo ven biển.
Tuy nhiên, phát triển không thể đánh đổi môi trường. Với kinh nghiệm phản biện khoa học trong các dự án ven biển, trong đó có vùng lõi rừng ngập mặn Tiền Hải, có thể thấy rõ ràng rằng: rừng ngập mặn không chỉ là lá chắn sinh thái mà còn là bệ đỡ sinh kế của hàng chục ngàn hộ dân. Việc lấn biển cần được đặt trong quy hoạch tổng thể, tính toán hài hòa giữa công nghiệp hóa và bảo tồn sinh thái, hướng tới mô hình “kinh tế biển xanh”.
Năm cú hích chiến lược – Nền tảng cho bứt phá
Tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh, Thủ tướng Chính phủ đã đồng thuận và chỉ đạo triển khai nhiều đề án chiến lược. Trong đó, nổi bật là 5 “cú hích”:
Phát triển kinh tế biển: Trọng tâm là Khu kinh tế Thái Bình, hướng tới trở thành trung tâm năng lượng sạch, logistics và công nghiệp công nghệ cao.
Hạ tầng giao thông đột phá: Mở tuyến đường bộ 10 làn xe kết nối Thái Bình – Hưng Yên, thoát khỏi thế “giao thông ngõ cụt”, tích hợp mạng lưới vận tải vùng.
Đổi mới giáo dục – y tế: Nâng cấp Đại học Y Thái Bình thành đại học đa ngành; xây dựng bệnh viện thông minh; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Nông nghiệp công nghệ cao: Hình thành vùng sản xuất quy mô lớn, gắn với chế biến sâu, truy xuất nguồn gốc, xuất khẩu và chuỗi giá trị toàn cầu.
Chuyển đổi số và công nghiệp hỗ trợ: Đẩy mạnh thu hút đầu tư chiến lược, nâng cao năng lực sản xuất và dịch vụ địa phương.
Những định hướng này không chỉ giúp Thái Bình bắt kịp các địa phương công nghiệp phát triển, mà còn đặt mục tiêu vươn lên tăng trưởng GDP hai con số, trở thành một trung tâm động lực của vùng.
Tư duy vùng – Liên kết vùng là chìa khóa
Một mình Thái Bình không thể phát triển nếu không nằm trong mạng lưới liên kết vùng hiệu quả. Việc kết nối với Hưng Yên, Hải Phòng, Nam Định và Thủ đô Hà Nội tạo điều kiện để tỉnh trở thành đầu mối trung chuyển hàng hóa, năng lượng, công nghệ, giáo dục và y tế cho toàn vùng Bắc Bộ.
Đặc biệt, biển Thái Bình – từng bị đánh giá là “hiền hòa” – nay hoàn toàn có thể trở thành khu vực triển khai điện gió ngoài khơi, cảng biển trung chuyển, công nghiệp lọc hóa dầu, nhờ công nghệ hiện đại. Điều kiện duy nhất là sự quyết liệt trong quy hoạch, quản trị và thu hút đầu tư.
Nội lực là gốc – Người dân là trung tâm
Phát triển không thể chỉ dựa vào nguồn lực từ Trung ương hay nhà đầu tư, mà phải khơi dậy được nội lực của địa phương. Như Thủ tướng đã nhấn mạnh: chính quyền các cấp cần thay đổi tư duy quản trị – thực chất, linh hoạt, minh bạch và hiệu quả. Người dân phải là đối tượng thụ hưởng, đồng thời cũng là chủ thể kiến tạo.
Mô hình “ít người – nhiều công nghệ – giá trị cao” trong nông nghiệp; cách tiếp cận “kiến tạo – dẫn dắt” thay vì “xin – cho”; phát triển dựa trên dữ liệu thay vì cảm tính – chính là những thay đổi tư duy cần thiết để đưa Thái Bình bứt phá.
Từ địa danh hành chính đến trung tâm đổi mới vùng
Sau khi sáp nhập, “Hưng Yên” có thể là tên gọi hành chính, nhưng “Thái Bình” hoàn toàn có thể trở thành thương hiệu phát triển, tương tự như vai trò của Hải Phòng trong kinh tế biển hay Bắc Ninh trong công nghiệp điện tử.
Ba trụ cột có thể định hình vai trò trung tâm mới của Thái Bình gồm:
Kinh tế biển xanh
Logistics và công nghiệp sạch
Y tế – giáo dục – nông nghiệp công nghệ cao
Trong tương lai gần, Thái Bình không chỉ còn là “quê lúa” mà có thể là “trung tâm đổi mới” của đồng bằng Bắc Bộ – nơi truyền thống, trí tuệ bản địa và tư duy toàn cầu hội tụ.
Thái Bình sẽ là 'trung tâm đổi mới' của Vùng Đồng bằng Bắc Bộ. Ảnh: TL
Chất xúc tác đã có – Câu chuyện còn lại thuộc về Thái Bình
Chuyến thăm của Thủ tướng là một tín hiệu chính trị mạnh mẽ, nhưng không phải là sự ưu ái. Đó là lời nhắn gửi: cơ hội không đợi ai. Trong bối cảnh ranh giới hành chính đang thay đổi, những địa phương có tầm nhìn, dám hành động và biết hợp lực sẽ vươn lên mạnh mẽ.
Câu hỏi không còn là “liệu Thái Bình có thể?”, mà là “Thái Bình có dám?” – dám nghĩ lớn, dám hành động sớm, dám đi đầu trong tư duy kết nối vùng và vượt qua tư duy cục bộ.
Khi đó, Thái Bình sẽ không chỉ là một địa danh hành chính, mà là một biểu tượng phát triển mới – bền vững, bản lĩnh và đầy khát vọng.
