Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Quốc Hưng - Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.
TS.NSND. Quốc Hưng sinh ra và trưởng thành tại Thủ đô Hà Nội, bởi vậy anh luôn toát ra nét hào hoa, phong lưu của người con đất Hà thành, cùng phong thái mạnh mẽ, trầm ấm và điềm đạm của một người đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc thăng trầm trong cuộc đời làm nghệ thuật hơn 30 năm qua. Nhớ lại những ngày chập chững vào nghề, chàng trai trẻ Quốc Hưng đã sớm bộc lộ rõ tư chất, thiên hướng và năng khiếu với âm nhạc, nghệ thuật. Sau 3 năm theo học tại Bộ môn Chèo, Quốc Hưng được nhận về đoàn Chèo Hà Nội làm việc giữa lúc đoàn đang cần gương mặt có thể đảm vai chính. Khi đó, những vai chính của bộ môn Chèo mà vừa có chất giọng tốt vừa có ngoại hình đẹp như anh khá hiếm. Nhưng đây cũng là lúc mà sân khấu chèo rơi vào cảnh suy kiệt, đìu hiu. Có đêm chỉ có hai khách nước ngoài mua vé xem nhưng cả đoàn vẫn phải diễn, nhà hát vẫn phải sáng đèn. Cứ thế vật lộn mưu sinh, nhiều đêm diễn xong chỉ còn biết thở dài. Tiền lương nhận được chẳng đủ cho diễn viên trang trải cuộc sống. Rồi một ngày, tình cờ sau buổi diễn, anh cùng một người bạn dạo chơi qua Cung Văn hóa Lao động Hữu Nghị Việt Xô, thấy có tiếng hát nên ngó vào xem. Sau này anh mới biết đó là lớp dạy thanh nhạc của NSND. Quý Dương. Nghe anh hát xong, NSND. Quý Dương rất hài lòng. Ông gật gù tấm tắc khen chất giọng đặc biệt của anh và khuyên anh nên thi vào Nhạc viện Hà Nội mặc dù ngày hôm sau trường tổ chức thi. Để chắc Quốc Hưng không bị lỡ kỳ thi, ông còn cẩn thận viết một bức thư tay bảo anh tìm gửi đúng cô giáo tên Diệu Thúy. Bức thư ngay hôm sau được anh trao đúng người và anh được hội đồng tuyển chọn đặc cách cho thi vào cuối buổi. Lần thi này, anh chọn hát lại đúng 2 ca khúc đã hát cho NSND Quý Dương nghe. Ít lâu sau, nhận được giấy báo trúng tuyển, anh quyết định từ giã nghiệp chèo để khăn gói đi học nhạc. Khi biết tin, rất nhiều đồng nghiệp của anh ở nhà hát Chèo tiếc, anh cũng tiếc, tiếc bởi một tài năng thiên bẩm và một bộ môn nghệ thuật cổ truyền đặc trưng của đất nước lại không tìm được con đường chung. Và anh đã rẽ ngang… nhưng là một khởi đầu mới cho những thành công rực rỡ sau này.
Những năm tháng say mê học tập, rèn luyện tại Khoa Thanh nhạc, Nhạc Viện Hà Nội, anh được NSND Trần Hiếu trực tiếp giảng dạy và dìu dắt. Ngày còn trên ghế giảng đường, Quốc Hưng đã tham gia nhiều cuộc thi và dành được nhiều thành tích đáng kể với rất nhiều những giải thưởng danh giá của các Tổ chức, đơn vị uy tín về âm nhạc tại nhiều quốc gia trên khắp thế giới. Tiêu biểu trong đó, phải kể đến những giải thưởng như: Giải Nhì Opera toàn quốc tổ chức ở TP.Hồ Chí Minh năm 1996; Năm 1998 anh được cử sang tập huấn tại CHLB Đức, sau đó trở về đóng vai vị thần Erimits trong vở nhạc kịch “ Viện đạn thần” nổi tiếng thế giới của Veber; Giải nhất Opera toàn quốc thi tại Hà Nội năm 2000; Cúp Bạc Liên hoan Âm nhạc Quốc tế tại Bình Nhưỡng - CHDCND Triều Tiên năm 2000 ; Năm 2001, anh tham gia vở Quan Tòa cùng các NS Mỹ; Năm 2004, anh đoạt cúp Vàng Liên hoan Âm nhạc Quốc tế tại Bình Nhưỡng - CHDCNC Triều Tiên; Năm 2003, anh tham gia vở opera hiện đại “ Vụ án tình yêu” cùng với các nghệ sĩ Mỹ; Năm 2007, anh đóng vai Saratro trong vở nhạc kịch “ Cây sáo thần” của thiên tài âm nhạc thế giới A.V.Mozart; vai Lý Công Uẩn trong vở thanh xướng kịch Hoa Lư - Thăng Long … Một nghệ sĩ xuất chúng, một giọng nam trầm xưa nay hiếm không chỉ trong nước đã gặt hái nhiều giải thưởng danh giá không làm NSND. Quốc Hưng tự hài lòng với chính mình. Anh không ngừng phấn đấu, nỗ lực để phát huy hơn nữa tố chất thiên bẩm của mình. Là một nghệ sĩ tài hoa, ở TS.NSND Quốc Hưng còn là hình ảnh của một nhà giáo tận tâm, nhiệt thành trong sự nghiệp đào tạo, quản lý. Miệt mài làm việc, nghiên cứu, từ vị trí giảng viên, anh được ban lãnh đạo Học viện tin tưởng, giao trọng trách Phó khoa, rồi Trưởng khoa Thanh Nhạc. Hiện nay, khoa có 6 giảng viên đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ, cùng nhiều NSƯT – trong đó không ít người từng là học trò của anh. Nhiều học trò của NSND Đỗ Quốc Hưng nay đã thành danh như: NSƯT Hoàng Tùng, NSƯT Trường Bắc, ca sĩ Quang Hà, Nguyễn Trần Trung Quân… Năm 2023, với những thành tích nổi bật trong công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và quản lý, TS. Đỗ Quốc Hưng được bổ nhiệm giữ vai trò là Phó Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Sau đó gần 1 năm, từ ngày 1/5/2024, anh nhận nhiệm vụ là Phó Giám đốc Phụ trách Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Đến tháng 6/2025 vừa qua, Tiến sĩ, Nghệ sĩ Nhân dân Quốc Hưng đã chính thức nhận Quyết định bổ nhiệm chức vụ Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Dù ở bất cứ vai trò, cương vị nào từng đảm nhiệm, TS.NSND. Quốc Hưng luôn làm việc một cách nghiêm túc, trách nhiệm bằng cả tâm sức mình để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao phó. Anh luôn được đồng nghiệp kính trọng, học trò tin yêu và trân quý.
TS.NSND Quốc Hưng nhận quyết định công nhận chức vụ Giám đốc Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam
Dù bao công việc bộn bề vây quanh, NSND. Quốc Hưng vẫn dành thời gian tham gia nghiên cứu khoa học. Cuối năm 2021, anh đã ra mắt độc giả cuốn sách Đào tạo ca sĩ opera tại Việt Nam được anh thực hiện trong suốt 10 năm. Đào tạo ca sĩ opera tại Việt Nam nằm trong số hiếm hoi những cuốn sách viết về opera tại Việt Nam, được xuất bản trên cơ sở biên soạn có chỉnh sửa, bổ sung từ luận án Tiến sĩ nghệ thuật học chuyên ngành âm nhạc mà NSND Quốc Hưng bảo vệ thành công năm 2018 tại Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam. Với NSND Quốc Hưng, cuốn sách được xuất bản như là cách để anh tri ân những người thầy đáng kính của mình như cố GS - NSND Nguyễn Trung Kiên, NSND Trần Hiếu… những người đã giúp anh có những nền tảng vững chắc đi theo opera và cũng là cách mà anh muốn đóng góp cho nghệ thuật opera Việt Nam với những phương pháp trong đào tạo những thế hệ tiếp nối. Danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân cao quý mà TS. Đỗ Quốc Hưng được phong tặng năm 2019 chính là sự ghi nhận trân trọng và ý nghĩa nhất của Đảng và Nhà nước, của các đồng nghiệp, khán giả đối với những nỗ lực, phấn đấu không ngừng nghỉ của anh trên chặng đường làm nghệ thuật. Có thể nói, TS.NSND Quốc Hưng là một trong những học trò xuất sắc nhất, đã tiếp thu tinh hoa và kế thừa rất xứng đáng những người Thầy đáng kính, những Nhà giáo tiêu biểu của âm nhạc Việt Nam như: NSND Quý Dương, NSND Trần Hiếu, NSND Trung Kiên, NSƯT Diệu Thúy, NSND Quang Thọ...
Thành công trong sự nghiệp, TS.NSND Quốc Hưng còn được nhiều người ngưỡng mộ bởi tổ ấm hạnh phúc viên mãn bên người vợ chu toàn, đảm đang - Nghệ sĩ đàn tỳ bà Đỗ Thu Quyên. Cùng công tác trong lĩnh vực nghệ thuật, chị là hậu phương vững chắc luôn đồng hành cùng NSND. Quốc Hưng trong cả công việc và cuộc sống. Là người có tấm lòng nhân ái hướng về cộng đồng, NSND. Quốc Hưng và vợ đã âm thầm tham gia nhiều chương trình từ thiện tại nhiều nơi trên cả nước. Gần 15 năm qua, hai anh chị vẫn thường cùng nhau đi đến những vùng cao để xây trường, phát sách giáo khoa kịp cho học sinh tựu trường năm học mới. Còn nhớ thời điểm năm 2021, do ảnh hưởng của dịch Covid - 19, NSND Quốc Hưng vừa tham gia góp sức cổ vũ tuyến đầu bằng những món quà tinh thần âm nhạc và cả bằng vật chất. Tháng 5/2021, dịch bệnh căng thẳng tại Bắc Giang, Bắc Ninh, anh cùng Nhạc sĩ Kiên Ninh đã phối hợp thực hiện MV Anh sẽ về nhưng không phải hôm nay - ngợi ca khí phách và tinh thần yêu nước, yêu quê hương, vì đồng bào, vì sức khỏe nhân dân, vì sự bình yên của đất nước mà những người chiến sĩ áo trắng sẵn sàng bất chấp nguy hiểm, xông pha vào mặt trận chống dịch COVID-19. Trong đợt Hà Nội bùng phát dịch Covid - 19 lần thứ 4, NSND Quốc Hưng cùng vợ đã đem những phần quà giúp đỡ các sinh viên Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, chia sẻ với khó khăn của hàng chục sinh viên “mắc kẹt” trong Ký túc xá, trong đó có 9 lưu học sinh người Lào cũng như hỗ trợ rất nhiều người yếu thế, có không ít các trường hợp thông tin cập nhật qua qua Zalo, Facebook... Đồng thời, NSND Quốc Hưng cũng đã đến hỗ trợ các bệnh viện, các chốt trực, đến thăm và tặng quà các cụ già, trẻ em cơ nhỡ tại Trung Tâm Bảo trợ Xã hội 1, hàng tuần tham gia phát cơm cho các bệnh nhi tại Bệnh viện Châm cứu Trung ương...
Đặc biệt, hòa trong không khí náo nức, tự hào của toàn dân, toàn quân ta trong Lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, sáng 30/4/2025, ở màn biểu diễn nghệ thuật, NSND Quốc Hưng cùng NSND Tạ Minh Tâm đã thể hiện bản mashup hai ca khúc “Đất nước trọn niềm vui” và “Màu hoa đỏ” mang đến những giây phút xúc động trong sự kiện trọng đại. 2 nghệ sĩ đứng chung trên chiếc xe diễu hành rực rỡ cờ hoa, cất tiếng hát vang giữa trục đường Lê Duẩn, thể hiện bản mashup 2 ca khúc bất hủ Đất nước trọn niềm vui và Màu hoa đỏ. Với NSND Quốc Hưng, khoảnh khắc ấy không chỉ là đỉnh cao cảm xúc trong sự nghiệp nghệ thuật, mà còn là biểu tượng sống động cho khúc ca đại đoàn kết của dân tộc Việt Nam trong ngày hội non sông. “Đó là một cảm xúc vô cùng đặc biệt, trong một không gian và thời gian rất đặc biệt”, anh chia sẻ. Phối hợp giữa 2 chất giọng miền Nam - Bắc, tiết mục đã tạo nên sự cộng hưởng mạnh mẽ, không chỉ ở khía cạnh âm nhạc mà còn về thông điệp đoàn tụ, hòa hợp dân tộc. 2 giọng hát là 2 miền đất nước hội tụ trong một khúc ca hòa bình với những bản nhạc không chỉ giàu chất liệu nghệ thuật, mà còn đong đầy cảm xúc lịch sử. 2 người hát bè cho nhau, khi Tạ Minh Tâm lên cao thì Quốc Hưng hòa bè ở quãng trầm và ngược lại, khiến bài hát vang lên đầy đặn, dày dặn và thêm phần ấn tượng. “Với tôi, âm nhạc lúc ấy không còn là lời hát riêng lẻ, mà là tiếng lòng chung của hàng triệu người con đất Việt trong giờ phút thiêng liêng kỷ niệm ngày đất nước thống nhất”, Quốc Hưng nói. Đối với NSND Quốc Hưng, hát trong những sự kiện trọng đại của đất nước luôn là một trách nhiệm thiêng liêng, nhưng Lễ kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước lại mang một ý nghĩa riêng sâu sắc. Đằng sau những giai điệu hào hùng, anh còn gửi gắm một phần ký ức riêng về người cha từng là chiến sĩ cách mạng ở mặt trận Khe Sanh, Quảng Trị, khi trở về mang trên mình nhiều vết thương và qua đời khi anh mới 13 tuổi. “Tôi chọn hát những bài ca cách mạng như một cách nói lời yêu thương với cha mẹ, những người đã hy sinh thầm lặng để thế hệ chúng tôi được sống trong hòa bình hôm nay”, NSND Quốc Hưng chia sẻ.
Là giọng ca quen thuộc của các dịp lễ lớn như 30-4, 19-5, 2-9… NSND Quốc Hưng xem đó là đặc ân: “Không phải ai cũng có cơ hội đứng trên sân khấu những chương trình chính ca của đất nước. Điều ấy đòi hỏi một giọng hát được đào tạo nghiêm túc, tinh thần vững vàng và lòng yêu nước sâu sắc”.
