Câu chuyện về chặng đường lập nghiệp của ông khiến tôi nhớ đến câu nói “Mỗi bước đi là khẳng định mình”. Thay vì lựa chọn con đường bằng phẳng dễ đi, ông đã dành trọn tâm huyết của mình bước trên con đường Y thuật khó khăn nhưng đầy tự hào và cao quý.
Và thật ý nghĩa những gì đồng nghiệp và các thế hệ học trò nói về TTND, PGS.TS, GVCC. Chu Văn Thăng. Khi ông dành cả cuộc đời gắn bó với ngành giáo dục Y khoa, với suy nghĩ giản đơn “luôn trăn trở và còn sức khỏe sẽ cống hiến với nghề” nên khi đã thôi công tác quản lý, ông vẫn tiếp tục cống hiến trí tuệ cho công việc giảng dạy, hướng dẫn sinh viên, học viên NCKH, hoàn thành các đề tài, luận văn, luận án tốt nghiệp, cũng như tham gia hội đồng chấm luận văn, luận án, tư vấn, hội chẩn cùng Bộ môn Sức khỏe Môi trường và các viện, các bệnh viện tuyến trung ương và địa phương.
Nghề chọn người
TTND, PGS.TS, GVCC. Chu Văn Thăng luôn nêu cao y đức và y thuật trong công tác quản lý, giảng dạy và phòng bệnh cũng như khám chữa bệnh. Ông cho rằng y đức và y thuật phải luôn luôn song hành và có mối quan hệ hết sức mật thiết. Sẽ rất vui với những điều mình làm được cho người bệnh, cho sinh viên, học viên của mình; nhưng cũng luôn trăn trở với những cái mà mình chưa làm được, phải đối mặt và cố gắng vượt mọi khó khăn thì mới có được sự tiến bộ thực sự. Ở vai trò Thầy giáo, phải là nền tảng vững chắc về kiến thức, thắp sáng niềm tin và nhiệt huyết cho các thế hệ sinh viên. Ở vai trò người Thầy thuốc phải là chỗ dựa về chuyên môn và tinh thần vững chắc để người bệnh trao gửi niềm tin, yên tâm điều trị.
Ông ở thế hệ 5X, sinh ra và lớn lên trong một gia đình nền nếp, có truyền thống hiếu học huyện Ba Vì, ngoại thành Hà Nội. Từ thở nhỏ, ông vốn đam mê và yêu thích màu áo blouse, nên ông đã quyết định đi theo nghề y. Ngày đó, sau khi tốt nghiệp cấp 3, ông thi đỗ học Đại học Y Hà Nội, tốt nghiệp bác sĩ đa khoa năm 1979, ông tiếp tục thi đỗ học hệ bác sĩ nội trú viện trường, sau đó được giữ lại Trường giảng dạy Bộ môn Sức khoẻ Môi trường, Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng.
Tôi hỏi: Tại sao bác lại chọn chuyên ngành này, dù có rất nhiều ngành khác có cơ hội hơn?. Bác cười và nhẹ nhàng bảo: Ngày đó nước ta còn nghèo, vấn đề sức khỏe môi trường chưa được đáp ứng... Lúc đó chỉ mong muốn đem sức mình cải thiện, khắc phục tình trạng này!. Để nâng cao năng lực chuyên môn, ông đã tham dự nhiều khóa học chuyên sâu ở cả trong và ngoài nước. Năm 1995 ông bảo vệ thành công Luận án Tiến sĩ tại trường Đại học Y Hà Nội. Hơn 40 năm công tác giảng dạy Bộ môn Sức khoẻ Môi trường, Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Đại học Y Hà Nội, ông được các thế hệ Ban Giám hiệu, đồng nghiệp trân quý. Hàng ngàn sinh viên mến trọng. Ông chuyên sâu giảng dạy về: Sức khoẻ môi trường, Dịch tễ học môi trường, Sức khoẻ lứa tuổi, Y tế trường học, Kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện, thống kê y tế và Phương pháp nghiên cứu khoa học y học;…
Sau này ông được bổ nhiệm Phó trưởng Bộ môn (2000),Trưởng Bộ môn Sức khoẻ Môi trường (2006) - Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Đại học Y Hà Nội. Ông được Hội đồng Giáo sư nhà nước công nhận đạt chuẩn chức danh Phó Giáo sư (2010); Chủ tịch nước tặng danh hiệu TTƯT (2010), danh hiệu TTND (2017), Huân chương Lao đông hạng Ba (2012); công nhận Giảng viên cao cấp (GVCC - 2016).
Biết bao kỷ niệm đâm sâu “nghề giáo” cao quý ẩn hiện trong tâm trí TTND, PGS.TS, GVCC. Chu Văn Thăng. Những năm tháng là Trưởng Bộ môn Sức khoẻ Môi trường, Viện Đào tạo Y học Dự phòng và Y tế công cộng, Đại học Y Hà Nội, ông và đồng nghiệp đoàn kết, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Trong đó Bộ môn đã xuất bản gần 30 cuốn sách, cá nhân ông chủ biên 7 cuốn, tham gia viết gần 20 cuốn sách chuyên ngành phục vụ đào tạo đại học và sau đại học. Đặc biệt công tác nghiên cứu khoa học được xem là một trong những dấu ấn quan trọng của Bộ môn và Viện phát triển. Ông cùng đồng nghiệp tiếp nối và triển khai nhiều đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước, chủ nhiệm 3 đề tài cấp Bộ và nhiều đề tài cấp cơ sở được nghiệm thu đều đạt kết quả cao ở các nhóm nghiên cứu: Nghiên cứu các yếu tố từ môi trường tác động đến sức khỏe con người tại các vùng sinh thái; Nghiên cứu về ô nhiễm môi trường tác động đến sức khỏe tại các đô thị, khu công nghiệp, các làng nghề; Nghiên cứu về Y tế trường học, sức khỏe học sinh; các đề tài nghiên cứu về nước sạch, vệ sinh môi trường và sức khỏe dân cư ở các vùng sinh thái, kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện…
Ở ông hội tụ đủ các yếu tố Tâm, Tài, Đức của một nhà giáo (GVCC), nhà khoa học mẫn cán. Song hành trên vai nhiều nhiệm vụ - ông đã để lại rất nhiều kỷ niệm đẹp trong ngành Y. Nhiều phần thưởng dành cho ông như: Huân chương Lao động hạng Ba; danh hiệu TTƯT, TTND; danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp Bộ; Bằng khen Thủ tướng Chính Phủ, nhiều Bằng khen Bộ Y tế; Kỷ niệm chương Vì thế hệ trẻ; Kỷ niệm chương vì sức khỏe nhân dân; Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp Giáo dục; Bằng Lao dộng sáng tạo;…
Nay tròn 70 tuổi, nhưng ông khỏe và an nhiên với cuộc sống gia đình bên con cháu. Nhưng ông vẫn dành thời gian tham gia công tác giảng dạy, hướng dẫn sinh viên đại học, học viên sau đại học tốt nghiệp, hướng dẫn nhiều học viên tham gia NCKH các cấp. Ông lấy đó làm niềm động viên trong cuộc sống thường ngày, tiếp tục đam mê công việc khi còn sức khỏe để cống hiến.
Những dấu ấn khó quên trong ký ức
Hơn 40 năm làm việc, TTND, PGS.TS, GVCC. Chu Văn Thăng rất quan tâm đến công tác đào tạo và giảng dạy. Nhiều Hội thảo chuyên ngành được tổ chức trong nước và quốc tế, ông tham gia, khi thì chủ trì, khi thì phản biện... Ông cũng đã tham gia viết nhiều sách, tài liệu, giáo trình hướng dẫn; có hàng trăm bài báo đăng trên các tạp chí khoa học chuyên ngành uy tín trong nước và quốc tế. Và ông còn hướng dẫn thành công nhiều nghiên cứu sinh, học viên cao học, bác sĩ, cử nhân...
Thời gian cứ thấm thoát trôi, với TTND, PGS.TS, GVCC. Chu Văn Thăng, thời gian biểu của ông luôn vẫn bận rộn vì dành trọn cho công việc giảng dạy chuyên môn giúp đỡ sinh viên, học viên và đọc sách viết bài nghiên cứu. Người thầy thuốc mẫu mực, thầy giáo, nhà khoa học tận tâm và đáng kính ấy còn rất nhiều tâm huyết muốn gửi gắm đến các thế hệ đồng nghiệp, các học trò với một mong muốn đóng góp cho sự phát triển của bộ môn sức khỏe môi trường. Ông luôn thấu hiểu hơn ai hết những vất vả, gian nan của một nghề cao quý - nghề giáo lĩnh vực Y học. Ông quan niệm, y đức phải được thể hiện ở thái độ, tinh thần trách nhiệm với công việc, hết lòng thương yêu, giúp đỡ học trò, cộng đồng, người bệnh. Rất nhiều lá thư cảm ơn gửi tới ông mỗi dịp kỷ niệm lễ tết, 20/11, ông lấy đó làm động lực để tiếp tục cố gắng hơn trong công việc thường ngày tuổi già hôm nay.
TTND, PGS.TS, GVCC. Chu Văn Thăng luôn nêu cao y đức với tinh thần “Lương y phải như như từ mẫu” để làm việc, giúp đỡ học trò bằng tấm lòng y đức của mình. Xuất phát từ cách nhìn nhận và những quan điểm đúng đắn ấy nên ông luôn đã chiếm được những tình cảm đặc biệt từ phía sinh viên, học viên, được các em, các cháu tin tưởng gửi gắm tâm tư, nguyện vọng và sức trẻ cống hiến cùng nghề.
Những gì TTND, PGS.TS, GVCC. Chu Văn Thăng đã và đang làm rất đáng được ghi nhận và trân trọng! Một TTND, PGS luôn mang trong mình niềm khát khao được cống hiến và sẻ chia với nỗi đau bệnh tật cùng cộng đồng. Ông luôn đặt cái tâm lên hàng đầu để làm việc, đó chính là lấy “y đức làm nền”, “lấy y thuật” để phục vụ ngày càng tốt hơn cho sinh viên, học viên và người bệnh.
Trong câu chuyện ông kể, ông luôn nhắc nhớ, biết ơn các Thầy Cô, Nhà trường, Bộ môn đã dạy dỗ ông nên người để có được chút đóng góp công sức cho ngành Y tế hôm nay, đặc biệt là các Thầy Cô: TTND, BS Hoàng Tích Mịnh, GS.BS Lê Vỹ Hùng, GS.TS Đào Ngọc Phong, GS.TS Dương Đình Thiện, GS.TS Nguyễn Duy Thiết, GS. TSKH Hà Huy Khôi, GS.TS Trương Việt Dũng, GS.TS Phạm Duy Tường, GS.TS Lê Thị Hương, GS.TS Lê Minh Giang, GS.TS Lê Thị Thanh Xuân…các Thầy Cô, PGS.TS trong Bộ môn: Trần Văn Dần, Trần Giữu, Vũ Diễn, Ngô Văn Toàn, Lê Thị Hoàn, Trần Quỳnh Anh,…
Cơn mưa chiều mùa hè bất chợt đã xua đi cái nóng oi bức ở Thủ đô Hà Nội, hình ảnh TTND, PGS.TS, GVCC. Chu Văn Thăng giản dị, yêu nghề bên cặp kính lão đang cập nhật các bài giảng, đọc sửa các luận văn, luận án của học viên tại nhà mình, mãi là hình ảnh đẹp của một thế hệ nhà giáo, nhà khoa học kỳ cựu, giàu kinh nghiệm, như “đôi cánh chim bay không mỏi” tiếp tục đóng góp công sức của mình vào sự phát triển chung ngành Y học nước nhà trên chặng đường mới.
