Hơn 40 năm gắn bó với ngành Y cao quý đến nay, ông vẫn trăn trở với chuyên ngành PTTH, “còn say mê, còn cống hiến” như đôi cánh chim bay không mỏi, ông vẫn làm việc bằng chính chữ “Tâm” của mình. Hiện nay GS.TS.BS Trần Thiết Sơn là Chủ tịch Hội Phẫu thuật tạo hình Thẩm mỹ Hà Nội, Giảng viên cao cấp Bộ môn Phẫu thuật tạo hình - Trường Đại học Y Hà Nội; Cố vấn chuyên môn khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ - Bệnh viện Bạch Mai; Trưởng Bộ môn Phẫu thuật Tạo hình - Thẩm mỹ Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Quả đúng những gì đồng nghiệp và các thế hệ học trò nói về GS.TS.BS Trần Thiết Sơn, khi ông giành cả cuộc đời gắn bó với ngành Y. Ông là một bác sĩ có tâm, tài, tình, một nhà khoa học tràn đầy nhiệt huyết, một nhà giáo mẫn cán. Chúng tôi có duyên gặp lại ông để viết tiếp câu chuyện nghề: “Ngành Y tế Việt Nam – Những tận hiến thầm lặng mà cao quý” chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8, Quốc khánh 2/9/2025.
Nghề đã chọn đúng người
GS.TS.BS Trần Thiết Sơn luôn nêu cao y đức và y thuật trong công tác giảng dạy và khám chữa bệnh. Ông cho rằng y đức và y thuật phải luôn luôn song hành và có mối quan hệ hết sức mật thiết. Sẽ rất vui với những điều mình làm được cho người bệnh, cho sinh viên, học viên của mình; nhưng cũng luôn trăn trở với những cái mà mình chưa làm được, phải đối mặt và cố gắng vượt mọi khó khăn thì mới có được sự tiến bộ thực sự. Ở vai trò Thầy giáo, phải là nền tảng vững chắc về kiến thức, thắp sáng niềm tin và liên tục truyền niềm say mê cho các thế hệ sinh viên. Ở vai trò người Thầy thuốc phải là chỗ dựa về chuyên môn và tinh thần vững chắc để người bệnh trao gửi niềm tin, yên tâm điều trị.
Ông sinh năm 1959 trong gia đình hiếu học, vốn truyền thống làm ngành Y tại thủ đô Hà Nội. Ít ai biết, trước khi trở thành bác sĩ phẫu thuật tạo hình nổi tiếng, ông từng là bác sĩ nội trú chuyên ngành Dị ứng. Sau khi "hành nghề" và giảng dạy 3 năm tại Đại học Y Hà Nội, ông cùng một số ít học trò được GS, VS, TSKH. Nguyễn Huy Phan - người thầy của ngành Phẫu thuật Tạo hình Việt Nam lựa chọn để đạo tạo khóa đầu tiên.
Ông tâm sự: “Năm 1989, GS, VS, TSKH Nguyễn Huy Phan muốn chọn một số học trò xuất sắc nhất đào tạo một chuyên ngành hoàn toàn mới tại Việt Nam: Phẫu thuật tạo hình. GS. Phan đã chọn tôi học, sau một lúc đắn đo, tôi nhận lời thầy và quyết tâm học lại từ đầu. Năm 1993-1994, tôi lên đường sang Pháp học bác sĩ nội trú tại khoa PTTH - TM Viện trường Lille, Cộng hoà Pháp, với những kiến thức tiên tiến nhất về phẫu thuật tạo hình lúc bấy giờ. Tôi là một trong những phẫu thuật viên Việt Nam đầu tiên được theo học chuyên ngành này tại châu Âu. Khi trở về nước, tôi góp phần công sức của mình vào việc đào tạo lớp bác sĩ chuyên khoa đầu tiên về phẫu thuật tạo hình tại Trường đại học Y Hà Nội (năm 1995)…”. Đúng là nghề chọn người, nhà báo à, ông cười bảo nhỏ.
Ngoài chuyên môn giỏi trong khám, PTTH và giảng dạy, ông còn được tham dự nhiều khóa học nâng cao PTTH trong nước và quốc tế thực tập sinh tại khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ bệnh viện Rosthchild - Paris (Cộng hòa Pháp, 2000-2001); Nhận học vị Tiến sĩ 2003 tại trường Đại học Y hà Nội; vinh dự được Hội dồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt chuẩn chức danh Giáo sư ngành Y học năm 2014.
Được sự tín nhiệm, GS.TS.BS Trần Thiết Sơn đã được bổ nhiệm giữ cương vị Trưởng Bộ môn Phẫu thuật tạo hình - Trường Đại học Y Hà Nội, nguyên Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình - Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn. Đến tuổi nghỉ quản lý, ông lại được mời là Giám đốc trung tâm Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và bàn tay, Bệnh viện Vinmec Times City.
Rồi ông thấy cuộc đời thêm ý nghĩa khi dành trọn tâm huyết cho nghề. Hiện ông là Giảng viên cao cấp Bộ môn PTTH – Trường Đại học Y Hà Nội, Cố vấn chuyên môn Phẫu thuật Tạo hình - Thẩm mỹ khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ - Bệnh viện Bạch Mai; Trưởng Bộ môn Phẫu thuật Tạo hình - Thẩm mỹ Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội. Cùng với đó ông tham gia hội chẩn các ca bệnh khó, tiến hành các ca phẫu thuật phức tạp cùng các hầu hết các bệnh viện lớn trong khắp các tỉnh thành phố ở Việt Nam. Đặc biệt, với tấm lòng nhân hậu, ông vẫn tíc cự tham gia các đợn khám, phẫu thuật tạo hình thiện nguyện cho người bệnh tại các tỉnh thành trong nước.
Và hơn thế nữa, ông còn tham gia giảng dạy cùng các Trường Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, Trường Đại học Y Dược Hải Phòng, Trường Đại học Y Dược Thái Bình,… là Giáo sư thỉnh giảng của Khoa Y trường Đại học Pisttbourg (Hoa kỳ), Khoa Y trường Đại học Tsukuba (Nhật Bản), Khoa Y trường Đại học Strasbourg (Cộng hoà Pháp).
Hơn 40 năm gắn bó ngành Y, trong đó có trên 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Phẫu thuật Tạo hình - Thẩm mỹ, GS.TS.BS Trần Thiết Sơn là chuyên gia hàng đầu của Việt Nam với các phương pháp phẫu thuật tái tạo và thẩm mỹ vú: thu gọn vú, treo sa trễ, bệnh lý dị tật bẩm sinh vú…; Tái tạo cơ quan sinh dục ngoài như: tạo hình dương vật, tạo hình âm đạo trong dị tật không âm đạo, rối loạn phát triển giới tính trong một số hội chứng như không nhạy cảm Androgen…; Tạo hình Thẩm mỹ các cơ quan đặc biệt vùng đầu mặt cổ sử dụng kỹ thuật giãn tổ chức; Kỹ thuật vi phẫu và vi phẫu tích trong tạo hình vùng đầu mặt cổ, bàn tay và những cơ quan 3 chiều…
Công việc thường ngày GS.TS.BS Trần Thiết Sơn làm rất đáng được ghi nhận và trân trọng! người bác sỹ giản dị, chân tình luôn đặt cái tâm lên hàng đầu để phục vụ bệnh nhân, đó chính là lấy “y đức làm nền móng”, “lấy y thuật làm căn bản” để đóng góp sức lực và trí tuệ nhỏ bé của mình cho công cuộc chăm sóc bảo vệ sức khỏe, phòng chống bệnh tật cho nhân dân.
Như đôi cánh chim bay không biết mỏi, nhân thêm những giá trị hạnh phúc cho đời
GS.TS.BS Trần Thiết Sơn luôn nêu cao y đức với tinh thần “Lương y phải như từ mẫu” để làm việc. Xuất phát từ cách nhìn nhận và những quan điểm đúng đắn ấy nên ông đã luôn chiếm được những tình cảm đặc biệt từ phía người bệnh, học trò, được người bệnh tin tưởng gửi gắm tâm tư, tình cảm, sức khỏe của mình và nhiều thế hệ học trò quý trọng. GS. Sơn đã có hơn 180 công trình nghiên cứu được công bố trong và ngoài nước, có hơn 50 bài báo quốc tế đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín. Một loạt kỹ thuật được coi là tiên phong trên thế giới như: Tái tạo tổn thương bàn tay do rắn cắn, tạo hình dương vật bằng kỹ thuật vi phẫu, kỹ thuật làm mỏng vạt vi phẫu, tái tạo dị tật bẩm sinh âm đạo, kỹ thuật thu gọn vú phì đại,…tất cả các kỹ thuật này đều được mang tên GS. Trần Thiết Sơn. Cùng hàng trăm hội nghị quốc tế về Phẫu thuật tạo hình và Thẩm mỹ tại Cộng hoà Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa kỳ, Singapore, Thổ Nhĩ Kỳ…ông tham gia; Ông đã hướng dẫn thành công nhiều luận án nghiên cứu sinh tiến sĩ và nhiều luận văn bác sĩ nội trú, thạc sỹ và bác sĩ chuyên khoa cấp II,…Nhiều học trò của ông nay trưởng thành, đảm đương những vai trò quan trọng tại nhiều bệnh viện, đơn vị y tế lớn trên cả nước.
sau khi Phẫu thuật tạo hình - thẩm mỹ.
Nhưng có lẽ những kỷ niệm với chuyên ngành PTTH-TM ông không bao giờ quên khi công tác tại Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn. Ông đã tích lũy và truyền đạt lại cho hàng nghìn học trò của mình những kỹ thuật quý báu như: kỹ thuật giãn da, kỹ thuật phẫu thuật vú phì đại, kỹ thuật tạo hình âm đạo bằng niêm mạc miệng và đặc biệt là kỹ thuật vi phẫu tích - phẫu thuật dưới kính hiển vi, kỹ thuật vi phẫu chuyển ngón....
Ông không nhớ hết mình đã mổ cho bao nhiêu người bệnh có ngoại hình dị thường, bị mọi người gán cho những cái tên xấu xí, những nam thanh niên bị mất một phần cơ thể, hay những cô gái có cơ thể bị khiếm khuyết, không thể lập được gia đình... đều tìm đến "bàn tay vàng" của ông. Đặc biệt ông bắt đầu làm phẫu thuật tạo thình và thẩm mỹ can thiệp các dị dạng cơ quan sinh dục từ năm 1989 cho đến nay. Trong 36 năm gắn bó với nghề, ông dành đến 28 năm cho phẫu thuật can thiệp các dị tật cơ quan sinh dục của cả hai giới. Không chỉ nhận được sự tôn trọng và tin tưởng từ người bệnh, vị giáo sư còn là người thầy hướng dẫn cho nhiều lứa học trò để họ có thể cống hiến cho lĩnh vực này.
Công việc GS. Trần Thiết Sơn còn có thể coi là công việc "giúp ước mơ của người không chuẩn về giới tính được trở về đúng với giới tính của chính họ", giải quyết các bất thường về cơ quan sinh dục của cả nam và nữ. Đây thường là những dị tật bẩm sinh mà người bệnh không mong muốn do sự rối loạn nhiễm sắc thể làm ảnh hưởng tới các hormone sinh dục. Hoặc cũng có trường hợp người có cả 2 cơ quan sinh dục nam và nữ, cần lựa chọn chuyển đổi giới tính tùy thuộc vào mức độ trội giữa hai tính và vào mong muốn của người bệnh.
Một trong những kỷ niệm ông không thể nào quên, đó là năm 2014, có cháu N.T.P ở Thái Nguyên là một người bệnh đặc biệt. Mọi hành động, suy nghĩ, tính cách của P. là nam giới, nhưng trớ trêu thay, hình hài của anh lại là nữ. Trải qua ba cuộc đại phẫu thuật, GS. Sơn đã trả lại giới tính cho P. Xúc động nói về trường hợp của mình, P. bày tỏ: "Nếu không gặp được bác sĩ Sơn, có lẽ tôi đã không tìm lại được chính mình như ngày hôm nay. Ông không những là một bác sĩ giỏi đã phẫu thuật hoàn thiện cho tôi, mà còn như một người thân luôn động viên, an ủi tôi những lúc tôi tuyệt vọng nhất". Và biết bao ca bệnh khác ở khắp mọi miền tổ quốc được ông giúp đỡ, để họ tìm lại chính mình.
do Hội Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ Hà Nội tổ chức.
Sứ giả của lòng nhân ái, công tác phẫu thuật tạo hình thiện nguyện…
Suốt những năm công tác, bất kể lúc nào có thời gian rảnh là GS. Trần Thiết Sơn lại chung tay với đồng nghiệp làm công tác thiện nguyện. Nhiều người trân quý ông, gọi ông với những tên thân thiện: Vị Giáo sư của lòng dân, bác sĩ có đôi bàn tay vàng, phù thủy tạo hình, người phù phép những nỗi đau tật nguyền,….nhưng ông chỉ bảo: "Kiến thức bao la rộng lớn, có những điều mình trăn trở vẫn chưa thành hiện thực, có lẽ tôi vẫn cần nghiên cứu và nỗ lực nhiều hơn để có thêm nhiều cuộc đời được cứu sống, nhiều gia đình tìm lại được niềm vui".
GS.TS.BS Trần Thiết Sơn từng rong ruổi cùng các đoàn từ thiện khắp cả nước từ Bắc vào Nam thực hiện hàng trăm ước nguyện thay đổi cuộc đời cho những người nghèo không dám mơ đến bệnh viện. Với đôi tay vàng trong lĩnh vực phẫu thuật tạo hình, GS. Sơn cùng với các nhà hảo tâm, đơn vị thiện nguyện tham gia phẫu thuật tạo hình thành công cho hàng ngàn người bị sẹo bỏng co kéo vùng bàn cổ tay, dị tật thừa ngón tay, thừa ngón chân, bàn chân khoèo, bàn chân vẹo ngoài, xơ hoá cơ ức đòn chum, lỗ đái thấp, thoát vị bẹn, U máu, U bạch huyết, Lác mắt, sụp mi bẩm sinh, khe hở môi trên toàn bộ, khe hở vòm miệng, U môi, phanh lưỡi ngắn,…đem lại những nụ cười, niềm tin yêu cuộc sống tới mọi người.
GS.TS.BS Trần Thiết Sơn luôn thấu hiểu hơn ai hết những vất vả, gian nan của một nghề cao quý - nghề chữa bệnh cứu người. Đối diện hàng ngày, hàng giờ với yêu cầu cấp bách chữa bệnh, nhờ bản lĩnh nghề nghiệp, sự quyết đoán và đặc biệt là lòng yêu thương con người nơi ông đã giúp nhiều bệnh nhân lấy lại chính mình, có được cuộc sống vui tươi thường ngày “vỡ òa” niềm vui hạnh phúc của mọi người. Do vậy, dù công tác ở đâu, trực tiếp khám, điều trị kịp thời cho bệnh nhân hay làm quản lý, ông luôn tâm niệm phải không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, ứng dụng phương pháp điều trị mới nhằm đạt kết quả điều trị tốt nhất, giảm chi phí cho người bệnh. Rất nhiều lá thư cảm ơn gửi tới ông, ông lấy đó làm động lực để tiếp tục cố gắng hơn trong công việc thường ngày khi tuổi xế chiều.
Gặp ông chút xíu trong nắng chiều Thu Hà Nội, chúng tôi thêm trân quý GS.TS.BS Trần Thiết Sơn giản dị, yêu nghề. Ông mãi là hình ảnh đẹp của một thế hệ nhà giáo, bác sĩ giàu kinh nghiệm, như “đôi cánh chim bay không mỏi” tiếp tục đóng góp công sức nhỏ bé của mình vào sự phát triển chuyên ngành Phẫu thuật Tạo hình trên chặng đường mới.
