Mới đây, tại buổi làm việc với Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, Tổ trưởng Tổ công tác số 5 của Thủ tướng về gỡ vướng và thúc đẩy giải ngân đầu tư công, lãnh đạo tỉnh Hưng Yên cho biết địa phương đang chỉ đạo các sở, ngành và đơn vị tư vấn xây dựng Đề án thành lập Khu kinh tế tự do (FEZ) Hưng Yên, nghiên cứu trên cơ sở kế thừa kinh nghiệm của Khu kinh tế Thái Bình (cũ).
Theo ông Nguyễn Khắc Thận, Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên, Khu kinh tế tự do Hưng Yên được định hướng phát triển theo mô hình tích hợp, đa ngành, đa lĩnh vực, trong đó trọng tâm là các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ số, dịch vụ chất lượng cao, kết hợp hình thành một hệ sinh thái sống hiện đại, năng động. Khu vực này sẽ vận hành dựa trên thể chế và chính sách đặc thù, khuyến khích tự do hóa hoạt động kinh doanh, lưu chuyển vốn, thu hút nhân tài, thúc đẩy đổi mới quản trị, qua đó trở thành “cửa ngõ” kết nối miền Bắc Việt Nam với thị trường quốc tế.
KCN Yên Mỹ II. Ảnh minh họa - TL
Đề án này được triển khai theo kết luận của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại buổi làm việc trước đây với lãnh đạo tỉnh Thái Bình (cũ), đồng thời phù hợp với định hướng phát triển kinh tế – xã hội đột phá của Hưng Yên sau khi hợp nhất. Mục tiêu trọng tâm là khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của tỉnh, tạo động lực tăng trưởng mới cho khu vực ven biển đồng bằng sông Hồng và lan tỏa ra cả nước.
Hiện nay, Hưng Yên đang là một trong những điểm sáng về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (FIA), tỉnh hiện có 934 dự án FDI với tổng vốn đăng ký hơn 15,85 tỷ USD, nằm trong nhóm 10 địa phương dẫn đầu cả nước. Riêng 7 tháng đầu năm 2025, Hưng Yên ghi nhận 91 dự án FDI mới với tổng vốn hơn 1,33 tỷ USD, tăng trên 36% so với cùng kỳ năm trước.
Song song với đó, tỉnh cũng tập trung kêu gọi đầu tư vào các lĩnh vực then chốt như: công nghiệp – hạ tầng khu, cụm công nghiệp; nông nghiệp công nghệ cao; thương mại – dịch vụ logistics; phát triển đô thị và nhà ở, đặc biệt là các khu đô thị sinh thái, nghỉ dưỡng; y tế, xử lý rác thải công nghệ cao… Đây là những lĩnh vực được kỳ vọng sẽ cộng hưởng, tạo bệ đỡ quan trọng cho sự hình thành và phát triển của Khu kinh tế tự do Hưng Yên trong tương lai.
Theo mô hình quốc tế, Khu kinh tế tự do (Free Economic Zone – FEZ) là khu vực được áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt nhằm khuyến khích đầu tư, thương mại và dịch vụ. FEZ thường có các ưu đãi nổi bật như: miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế xuất nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng; thủ tục hành chính tinh gọn; cơ chế linh hoạt trong quản lý vốn, nhân lực; hạ tầng đồng bộ với cảng biển, sân bay, khu công nghiệp, dịch vụ logistics.
Với những lợi thế về vị trí địa lý, hạ tầng kết nối liên vùng thuận lợi, cùng môi trường đầu tư ngày càng cải thiện, việc hình thành Khu kinh tế tự do Hưng Yên được kỳ vọng sẽ là “đòn bẩy” mạnh mẽ, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, gia tăng sức hút dòng vốn FDI, đồng thời khẳng định vai trò tiên phong của Hưng Yên trong chiến lược phát triển kinh tế khu vực đồng bằng sông Hồng và miền Bắc.
Tương lai hội nhập sâu rộng và toàn diện
Việc Hưng Yên đề xuất thành lập Khu kinh tế tự do không chỉ mang ý nghĩa riêng đối với một địa phương, mà còn gắn liền với mục tiêu chiến lược của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập sâu rộng. Mô hình FEZ nếu được thiết kế bài bản, với cơ chế chính sách đột phá và sự giám sát minh bạch, sẽ mở ra không gian thể chế mới, tạo tiền đề cho cải cách môi trường đầu tư – kinh doanh trên phạm vi quốc gia.
Hơn thế, đây cũng là bước đi quan trọng trong quá trình tái cấu trúc kinh tế vùng Đồng bằng sông Hồng, hướng tới cân bằng phát triển giữa các cực tăng trưởng. Nếu tận dụng tốt cơ hội, Hưng Yên có thể trở thành “cực tăng trưởng mới”, bổ trợ cho Hà Nội và Hải Phòng, đồng thời tạo động lực lan tỏa cho các tỉnh lân cận.
Trong dài hạn, Khu kinh tế tự do Hưng Yên sẽ là phép thử cho năng lực quản trị địa phương, khả năng điều phối liên kết vùng, cũng như mức độ tương thích của chính sách quốc gia với chuẩn mực quốc tế. Thành công của mô hình này sẽ có giá trị tham chiếu cho việc nhân rộng sang các địa phương khác, góp phần định hình thế hệ khu kinh tế thế hệ mới của Việt Nam trong giai đoạn tới.
