Khi nhịp chuyển của thời đại công nghiệp 4.0 hòa cùng làn sóng đô thị hóa mạnh mẽ, bài toán tăng trưởng của Hà Nội không còn đơn thuần là “lớn hơn về quy mô”, mà phải là “cao hơn về chất lượng”. Những giới hạn của mô hình cũ – dựa vào vốn, tài nguyên hay mở rộng hành chính – đang dần bộc lộ. Trong bối cảnh ấy, chuyển đổi mô hình tăng trưởng không chỉ là yêu cầu kinh tế, mà là mệnh lệnh phát triển. Hà Nội buộc phải tiến lên trên nền tảng mới: tri thức, công nghệ, đổi mới sáng tạo và hiệu suất lao động cao.
Và trong hành trình chuyển mình đó, khu vực kinh tế tư nhân nổi lên như nguồn năng lượng nội sinh mạnh mẽ. Không chỉ góp phần đáng kể vào GRDP, tạo việc làm và thu hút đầu tư xã hội, khu vực tư nhân còn mang đến sức sống mới cho nền kinh tế Thủ đô – sức sống của sáng tạo, của dám nghĩ dám làm, của tinh thần “tự thân vận động” để vươn lên giữa cạnh tranh gay gắt. Chính ở đây, ta nhận thấy rõ tầm nhìn của Hà Nội khi dám đi trước một bước trong tư duy quản lý: từ “quản lý” sang “quản trị phát triển”, từ “quản lý doanh nghiệp” sang “kiến tạo môi trường kinh doanh”.
Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố khóa XVII đã đặt ra tầm nhìn dài hạn: mô hình tăng trưởng mới của Hà Nội phải dựa trên năng suất, tri thức và sáng tạo – hướng tới tăng trưởng chất lượng cao, bền vững và toàn diện. Đó không chỉ là khẩu hiệu, mà đang được cụ thể hóa bằng hàng loạt chính sách thực tiễn, trong đó phát triển khu vực tư nhân được xem là “mũi đột phá chiến lược”.
Thành ủy và UBND Thành phố Hà Nội đã xác định rõ: muốn khu vực tư nhân thực sự trở thành “động cơ tăng trưởng”, trước hết phải giải phóng mọi tiềm năng và tháo gỡ mọi rào cản. Cải thiện môi trường đầu tư, đơn giản hóa thủ tục, giảm chi phí tuân thủ, hỗ trợ đổi mới công nghệ – tất cả đang được triển khai theo tinh thần “coi thành công của doanh nghiệp là thành công của chính quyền”. Hà Nội cũng đặt trọng tâm vào việc phát triển doanh nghiệp không chỉ “nhiều hơn”, mà phải “mạnh hơn”: có năng lực cạnh tranh, có sức sáng tạo, có khả năng vươn ra thị trường khu vực và toàn cầu.
Một trong những dấu mốc đáng chú ý là Nghị quyết 16 của HĐND Thành phố, ban hành nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030. Nghị quyết này không chỉ là chính sách tài chính, mà là cam kết chính trị mạnh mẽ của Thành phố trong việc đồng hành cùng khu vực tư nhân. Bằng các chương trình hỗ trợ đào tạo, tư vấn chuyên sâu, hỗ trợ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Hà Nội đang gieo hạt giống cho một thế hệ doanh nghiệp mới – những doanh nghiệp biết tận dụng công nghệ, sáng tạo trong quản trị, và gắn kết trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Song song với đó, Thành phố còn triển khai Đề án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2026–2030, hướng đến mục tiêu hình thành mạng lưới doanh nghiệp tư nhân năng động, liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp nhà nước và FDI, tạo nên “tam giác phát triển” bền vững. Đến năm 2030, Hà Nội phấn đấu có khoảng 300.000 doanh nghiệp tư nhân – không chỉ là con số, mà là biểu trưng cho sức bật nội lực của nền kinh tế Thủ đô.
Những con số biết nói đã minh chứng cho hiệu quả của định hướng này. Tính đến giữa năm 2025, Hà Nội có hơn 155.000 doanh nghiệp hoạt động, trong đó 97,2% là doanh nghiệp tư nhân. Khu vực này đóng góp khoảng 45% GRDP, chiếm gần 58% tổng vốn đầu tư xã hội và tạo ra tới 80% việc làm mới mỗi năm. Đáng chú ý, ngày càng nhiều doanh nghiệp tư nhân đã mạnh dạn “đi vào vùng khó” – đầu tư vào công nghiệp sáng tạo, logistics, công nghệ cao và kinh tế xanh. Những bước đi này không chỉ thể hiện năng lực thích ứng, mà còn phản ánh khát vọng hội nhập, khát vọng đóng góp của doanh nhân Hà Nội trong kỷ nguyên mới.
Phía sau những con số là câu chuyện về sự đổi thay trong tư duy quản trị phát triển. Hà Nội không còn coi doanh nghiệp tư nhân chỉ là đối tượng được quản lý, mà đã đặt họ vào vị trí trung tâm của chiến lược phát triển. Bởi lẽ, chỉ khi khu vực tư nhân mạnh lên, mới có thể khơi dậy sức dân, tạo ra của cải, việc làm và sáng tạo – những yếu tố cốt lõi của một nền kinh tế bền vững. Chính vì vậy, Thành phố đang chủ trương lấy đầu tư công làm “đòn bẩy dẫn dắt đầu tư tư nhân”, nhằm lan tỏa và kích hoạt các dòng vốn xã hội vào các lĩnh vực hạ tầng trọng điểm, đô thị sáng tạo, nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp xanh và kinh tế số.
Tất nhiên, còn đó không ít thách thức. Phần lớn doanh nghiệp tư nhân ở Hà Nội vẫn có quy mô nhỏ và siêu nhỏ, nguồn lực hạn chế, năng lực quản trị và công nghệ còn yếu, trong khi cạnh tranh ngày càng gay gắt. Nhưng nhìn ở chiều ngược lại, đó cũng chính là động lực để chính quyền kiên trì cải cách, đồng hành và kiến tạo. Bởi sự trưởng thành của doanh nghiệp tư nhân hôm nay không chỉ quyết định sức cạnh tranh của nền kinh tế Thủ đô, mà còn thể hiện năng lực quản trị của chính quyền trong thời kỳ đổi mới mô hình tăng trưởng.
Hà Nội đang dần hoàn thiện một hệ sinh thái kinh tế mà ở đó, Nhà nước – Doanh nghiệp – Người dân không tách rời nhau, mà cùng tạo nên tam giác phát triển. Đó là mô hình của một chính quyền kiến tạo, doanh nghiệp sáng tạo và người dân tham gia – một cấu trúc kinh tế mang hơi thở hiện đại và nhân văn.
Từ tư duy “kinh tế nhà nước chủ đạo” sang “kinh tế tư nhân là động lực quan trọng”, Hà Nội đã thực sự bước qua một nấc thang phát triển mới – nấc thang của nhận thức, bản lĩnh và niềm tin. Bởi hơn ai hết, Hà Nội hiểu rằng: một đô thị lớn chỉ thật sự mạnh khi doanh nghiệp của nó mạnh, và một nền kinh tế chỉ thật sự bền vững khi được nuôi dưỡng bằng tinh thần sáng tạo của con người.
Khi khát vọng vươn lên hòa cùng chính sách đồng hành, khi tinh thần doanh nhân được khơi dậy và trân trọng, khu vực kinh tế tư nhân Hà Nội sẽ không chỉ là “động lực tăng trưởng”, mà sẽ trở thành nguồn lực kiến tạo tương lai – giúp Thủ đô vững vàng đi tới, trong hành trình xây dựng nền kinh tế xanh, thông minh và nhân văn.
Nguyễn Bá Long
