Nghệ An là một trong 06 tỉnh vùng Bắc Trung bộ thực hiện thí điểm chuyển nhượng kết quả giảm phát thải và quản lý tài chính thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính theo Nghị định số 107/2022/NĐ-CP ngày 28/12/2022 của Chính phủ trong giai đoạn 2023-2025. ERPA được ký kết giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Ngân hàng Tái thiết và Phát triển quốc tế nhằm chuyển nhượng 10,3 triệu tấn các-bon đi-ô-xít tương đương với tổng số tiền 51,5 triệu USD. Nguồn kinh phí từ ERPA được tiếp nhận và điều phối bởi hệ thống Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng, thực hiện chi trả cho các đối tượng hưởng lợi.
Hình minh hoạ: Sàn giao dịch tín chỉ các-bon
Sau khi Nghị định số 107/2022/NĐ-CP có hiệu lực, triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Cục Lâm nghiệp (nay là Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm), Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Việt Nam; Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Nghệ An đã phối hợp với các cơ quan chuyên môn có liên quan xây dựng Kế hoạch triển khai ERPA, Kế hoạch tài chính ERPA, báo cáo Sở Nông nghiệp và Môi trường, trình Uỷ ban nhân dân tỉnh phê duyệt để thực hiện cùng nhiều văn bản đôn đốc, chỉ đạo và định hướng trong việc thực hiện ERPA trên địa bàn tỉnh. Riêng năm 2024, Nghệ An đã thực hiện chi trả hơn 173 tỷ đồng cho các chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thôn, chủ rừng là tổ chức và UBND xã được giao quản lý rừng tự nhiên. Trong đó, phần lớn dành cho các địa bàn vùng sâu, vùng xa, miền núi có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
Nguồn kinh phí từ ERPA đã góp phần hỗ trợ kinh phí phục vụ công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, làm giảm áp lực ngân sách Nhà nước và nâng cao tính chủ động của các chủ rừng là tổ chức trong triển khai công tác quản lý bảo vệ rừng. Các chủ rừng là hộ gia đình cá nhân có thêm thu nhập cải thiện sinh kế, nâng cao đời sống. Các cộng đồng được nhận hỗ trợ sinh kế với số tiền 50 triệu đồng/cộng đồng/năm để hỗ trợ cho các công trình thiết thực như: xây dựng, nâng cấp nhà văn hóa; hệ thống điện chiếu sáng; đường giao thông; làm công trình nước sạch nông thôn, công trình vệ sinh công cộng...
Hoạt động quản lý bảo vệ rừng tại Ban QLRPH Tương Dương
Ngày 09/6/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 119/2025/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 06/2022/NĐ-CP ngày 07/01/2022 quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-zôn. Song song với đó Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định về dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng nhằm tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các địa phương, các chủ rừng đóng góp vào nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính thông qua việc tham gia trao đổi, chuyển nhượng kết quả giảm phát thải, tín chỉ các-bon rừng, tạo nguồn thu mới để hỗ trợ, đầu tư cho công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; nâng cao thu nhập cho người làm nghề rừng.
Với những kết quả, kinh nghiệm và nền tảng đã có, Nghệ An tự tin là một trong những địa phương tiên phong sẵn sàng tham gia trao đổi, chuyển nhượng kết quả giảm phát thải thông qua các cơ chế hợp đồng song phương hoặc sàn giao dịch các-bon khi được vận hành chính thức.
Việc tham gia thị trường các-bon không chỉ là cơ hội tài chính, mà còn là chiến lược lâu dài để huy động nguồn lực xã hội để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ, phát triển rừng, khuyến khích các mô hình lâm nghiệp bền vững, thực hiện cam kết phát thải ròng bằng không vào năm 2050 theo Thỏa thuận Paris. Chính quyền địa phương, các cơ quan chuyên môn và cộng đồng chủ rừng tại Nghệ An đã sẵn sàng đồng hành để biến rừng thành tài sản xanh có giá trị, không chỉ về môi trường mà còn về kinh tế, xã hội.
Quỹ BVPTR tỉnh Nghệ An và Nhóm PV
