Cả hệ thống chính trị vào cuộc – Bắt đầu một hành trình chuyển hoá
Ngay từ khi bắt tay triển khai chương trình xây dựng NTM, tỉnh Ninh Bình đã xác định đây không chỉ là một nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, mà còn là một chiến lược toàn diện vì sự phồn vinh bền vững của nông thôn. Điều quan trọng hơn cả, chính là sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở: từ sự chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, đến vai trò của các sở, ngành, đoàn thể, và sự hưởng ứng mạnh mẽ từ người dân nông thôn.
Cơ chế lồng ghép nguồn lực, quy hoạch bài bản, chú trọng tiêu chí kinh tế, phát triển sản xuất – tất cả đã tạo nền móng vững chắc để đưa kinh tế nông thôn của tỉnh thoát ra khỏi vòng lặp tự cung tự cấp và nghèo nàn năng suất.

Nông thôn mới Ninh Bình. Ảnh: Báo Ninh Bình
Phát triển kinh tế nông thôn từ những điều kiện khó khăn
Ninh Bình không có nhiều lợi thế về đất nông nghiệp so với các tỉnh đồng bằng khác, địa hình phân mảnh, tỷ lệ đất đồi núi cao, hạ tầng sản xuất còn hạn chế trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, tỉnh đã chuyển nguy thành cơ, bằng cách tận dụng đặc thù địa phương để xây dựng các mô hình sản xuất đặc sản, hữu cơ, và phát triển du lịch nông thôn.
- Tái cơ cấu ngành nông nghiệp được triển khai đồng bộ, gắn với chuỗi giá trị, nâng cao năng suất, chất lượng, khả năng cạnh tranh của nông sản.
- Kinh tế hợp tác, kinh tế tập thể được khôi phục và phát triển: đến năm 2024, toàn tỉnh có 370 hợp tác xã nông nghiệp hoạt động hiệu quả, hàng trăm tổ hợp tác, mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm.
- Thu nhập của người dân nông thôn tăng mạnh: năm 2023, thu nhập bình quân khu vực nông thôn đạt trên 52,5 triệu đồng/người/năm, tăng gần 3 lần so với thời điểm khởi động chương trình năm 2010.
Động lực từ công nghiệp, dịch vụ và du lịch nông thôn
Không dừng lại ở sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn Ninh Bình còn được thúc đẩy bởi công nghiệp chế biến nông sản, làng nghề thủ công, dịch vụ nông thôn, du lịch cộng đồng. Những địa phương như Hoa Lư, Gia Viễn, Yên Mô… đã trở thành điểm sáng trong mô hình “nông thôn xanh – sạch – đẹp – giàu bản sắc”.
Tỉnh đặc biệt quan tâm đến khởi nghiệp ở nông thôn, hỗ trợ các mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa, HTX trẻ, ứng dụng chuyển đổi số vào sản xuất và tiếp thị sản phẩm.

Diện mạo Nông thôn mới ở Ninh Bình. Ảnh: TL
Xây dựng con người nông thôn – hạt nhân của sự phát triển
Sự phát triển kinh tế nông thôn không thể thiếu yếu tố con người. Ninh Bình đã đẩy mạnh đào tạo nghề, chuyển giao kỹ thuật, nâng cao trình độ dân trí và ý thức cộng đồng. Chương trình “mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) không chỉ tạo đầu ra cho sản phẩm địa phương mà còn tạo ra tinh thần tự chủ, sáng tạo, năng động trong từng người dân.
Điểm đặc biệt đáng ghi nhận là các cấp chính quyền cơ sở đã thực sự “thấm nhuần” tinh thần phục vụ người dân, lấy hiệu quả thực tiễn làm thước đo, tránh hình thức, chạy theo thành tích.
Kết quả vượt bậc – Xứng đáng công nhận hoàn thành nhiệm vụ NTM
Đến hết năm 2024, Ninh Bình đã có: 119/119 số xã đạt chuẩn NTM; 76/119 xã (tỷ lệ 63,8%) đạt chuẩn NTM nâng cao; 24/119 xã (tỷ lệ 20,1%) đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 6/6 huyện (tỷ lệ 100%) đạt chuẩn NTM; 2/6 huyện (tỷ lệ 33,3%) đạt chuẩn NTM nâng cao; 2/2 thành phố (tỷ lệ 100%) hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Tỉnh Ninh Bình đạt 8/8 quy định và đủ điều kiện xét công nhận tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM 2024. Cơ bản hoàn thành các mục tiêu về xây dựng NTM giai đoạn 2021 – 2025 trước 1 năm so với kế hoạch.
Kết quả trên sau sáp nhập là 64/101 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 18/101 xã đạt huẩn NTM kiểu mẫu. Đây là minh chứng sinh động cho một tầm nhìn đúng đắn, một hành động kiên cường, và một niềm tin bền bỉ vào khả năng đổi mới, sáng tạo của người nông dân Ninh Bình.
Từ một vùng đất không có nhiều ưu thế, Ninh Bình đã vươn lên trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới. Sự kết hợp giữa quyết tâm chính trị, sáng tạo trong tổ chức thực hiện và đồng thuận của nhân dân chính là chìa khóa tạo nên bước chuyển mình mạnh mẽ này.
Căn cứ vào những kết quả đã đạt được, tỉnh Ninh Bình hoàn toàn xứng đáng công nhận là tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2024 – đánh dấu một cột mốc lịch sử cho vùng đất cố đô địa linh nhân kiệt này./.
Nguyễn Thắng