Bác sĩ Hợi đã trở thành người tiên phong mở lối IVF, chuyên gia đầu ngành tiên phong trong lĩnh vực Thụ tinh ống nghiệm, lĩnh vực vừa mang tầm vóc nhân văn sâu sắc, vừa đòi hỏi tri thức và kỹ thuật ở đỉnh cao. Hành trình ấy không trải hoa hồng, mà đầy thử thách và chông gai. Nhưng cũng chính ở đó, ý chí bền bỉ và trái tim nồng ấm của anh tỏa sáng.
Tôi nhớ đến câu nói: “Mỗi bước đi, dù gian nan, là một lần tôi chinh phục chính mình.” TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi đã chọn bước đi trên con đường khó nhất – con đường đem hạnh phúc có con cho những cặp vợ chồng hiếm muộn. Và bằng sự nhẹ nhàng, ân cần, cùng kiến thức và kỹ năng xuất sắc, anh đã biến những ca bệnh tưởng chừng không thể thành câu chuyện kỳ diệu, đem lại hy vọng và hạnh phúc cho biết bao gia đình.
Bệnh viện Phụ sản Trung ương; Chuyên gia đầu ngành về Vô sinh và Hỗ trợ Sinh sản ở Việt Nam.
Anh là một bác sĩ giàu tâm đức, tài năng và giàu tình người; một nhà khoa học khiêm nhường nhưng luôn cháy hết mình với đam mê; một nhà giáo mẫu mực, tận tụy dìu dắt nhiều thế hệ học trò. Bác sĩ Hợi, Bác sĩ giỏi Thụ tinh trong ống nghiệm, IVF ở Việt Nam. Ở anh, sự uyên bác hòa quyện cùng lòng nhân ái, tạo nên một hình ảnh đẹp khó quên. Chiều thu tháng Tám nắng dịu, chúng tôi có dịp gặp anh để tô thắm thêm bức tranh đẹp: “Ngành Y tế Việt Nam – Những tận hiến thầm lặng mà cao quý”.
Nghề đã chọn đúng người
TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi sinh năm 1971 trong gia đình hiếu học, quê ở thôn Đồng Điều, xã Tân Trung (Tân Yên, tỉnh Bắc Giang cũ). Quãng thời gian học tiểu học, THCS, anh là học sinh giỏi môn Văn. Tuy nhiên một bước ngoặt lớn trong định hướng nghề nghiệp từ Bố đã giúp anh chuyển hướng sang học khối tự nhiên để bén duyên nghề y.
Nhâm nhi chén trà, anh chia sẻ: “30 năm khoác chiếc áo blouse, đến giờ tôi vẫn nhớ lời bố: Gia tộc mình cần có một bác sĩ để chữa bệnh cho người thân và cũng là đóng góp cho xã hội. Và bố thấy con là người phù hợp”. Vậy là anh quyết định dành thời gian nhiều hơn cho 3 môn Toán, Hóa học và Sinh học. Năm 1989, anh trúng tuyển vào Trường Đại học Y Hà Nội, chuyên ngành Bác sĩ đa khoa. Năm 1995 tốt nghiệp BSĐK anh tiếp tục theo học bác sĩ nội trú bệnh viện, chuyên ngành Phụ sản. Năm 1999, hoàn thành khóa học bác sĩ nội trú, anh về công tác tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương.
Tại đây, anh luôn làm tốt chuyên môn, học hỏi kinh nghiệm các thế hệ thầy cô, anh chị đi trước để nâng cao tay nghề. Anh vốn là người thông thạo tiếng Anh, nên năm 2003, bác sĩ Hợi giành được cùng lúc hai học bổng du học tại Hoa Kỳ trong đó một học bổng trong lĩnh vực Nội tiết sinh sản và Thụ tinh trong ống nghiệm và một học bổng về Sức khỏe sinh sản và tình dục học của Pop Council tại Đại học California. Anh đã quyết định chọn học bổng chuyên sâu về Vô sinh và Thụ tinh trong ống nghiệm tại Michigan, Hoa Kỳ. Trở về nước, anh tiếp tục làm việc tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Phụ sản Trung ương.
Năm 2011 anh nhận học vị Tiến sĩ y khoa, chuyên ngành Phụ sản trường Đại học Y Hà Nội với đề tài chuyên sâu về kích thích buồng trứng trong thụ tinh ống nghiệm. Năm 2017 Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú. Năm 2018 Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt chuẩn chức danh Phó Giáo sư (PGS) ngành Y học và được bổ nhiệm và giảng dạy tại Trường Đại học Y Hà Nội và Học viện Quân Y.
Được tín nhiệm, TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi đã được bổ nhiệm giữ cương vị Giám đốc Trung tâm Tế bào gốc, Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Bên cạnh đó anh còn là Phó Chủ tịch Hội Hỗ trợ Sinh sản Hà Nội (HASAR); Thành viên Hội Y học Sinh sản Hoa Kỳ (ASRM); Thành viên Hội Sinh sản và Phôi học Người Châu Âu (ESHRE) và là Chuyên gia đầu ngành tiên phong trong các giải pháp làm tăng tỷ lệ thành công của Thụ tinh trong ống nghiệm.
Lĩnh vực bác sĩ Hợi chuyên sâu nghiên cứu là: Hỗ trợ Sinh sản và thụ tinh trong ống nghiệm, Tế bào gốc và Phẫu thuật nội soi vô sinh. Tròn 30 năm công tác, từ khi tốt nghiệp BSĐK, anh không chỉ là một chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực vô sinh mà còn là tấm gương sáng về y đức và nhân văn trong y học.
Song hành hai chữ Thầy cao quý
TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi song hành hai chữ THẦY cao quý “Thầy thuốc và Thầy giáo”. Anh vừa là bác sĩ trực tiếp tham gia khám chữa bệnh, vừa trực tiếp giảng dạy các khóa đào tạo chuyên khoa Phụ Sản sau đại học, các khóa đào tạo về phẫu thuật Nội soi vô sinh tại bệnh viện Phụ sản Trung ương. Hướng dẫn đào tạo Tiến sĩ, Thạc sỹ, BSCKII của các trường Đại học Y trong nước. Những đóng góp thầm lặng, lan tỏa giá trị nhân văn trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản và phẫu thuật nội soi vô sinh vừa mang những giá trị cho người bệnh và vừa mang giá trị lớn lao cho các thế hệ thầy thuốc trẻ.
Ở cương vị Giám đốc Trung tâm Tế bào gốc, TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi không ngừng đổi mới, tìm kiếm giải pháp để trung tâm phát triển vững mạnh. Nhờ định hướng rõ ràng, đội ngũ nhân sự chuyên môn cao và mối liên kết chặt chẽ với hệ thống sản khoa lớn, trung tâm đã trở thành điểm đến tin cậy của nhiều khách hàng và cơ sở y tế trên cả nước. Được thành lập năm 2018, từ con số ban đầu còn khiêm tốn, đến nay trung tâm đã lưu trữ được khoảng 3500 mẫu tế bào gốc, trở thành một trong những trung tâm hàng đầu trong lĩnh vực này tại Việt Nam.
Năm 2025, Thầy thuốc Nhân dân, Giáo sư Nguyễn Duy Ánh - Giám đốc Bệnh viện Phụ Sản trung ương đã nhấn mạnh, lĩnh vực tế bào gốc được xác định là một trong sáu mũi nhọn phát triển chuyên sâu của Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Bên cạnh Labo về tế bào gốc từ máu cuống rốn, một Labo mới về tế bào gốc trung mô sẽ được triển khai để đáp ứng nhu cầu xã hội và ứng dụng tế bào gốc trong Y học tái tạo. Thành công ấy đó là có sự quan tâm chỉ đạo hỗ trợ sát sao của lãnh đạo Bệnh viện và có sự đóng góp lớn lao về chuyên môn, công sức và tâm huyết của người đứng đầu Trung tâm tế bào gốc - PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi.
Tiếp nối mạch nguồn đó, TTƯT, PGS.TS.BS quan niệm: “Y đức là điều đầu tiên phải có ở người thầy thuốc. Nhưng quan trọng nữa là người thầy thuốc phải giỏi nghề để cứu chữa người bệnh. Đào tạo thầy thuốc là phải tạo ra sản phẩm hoàn hảo, vừa có tài, vừa phải có tâm, như thế mới trị được bệnh, cứu được người”. Chính triết lý hành nghề ấy đã đưa anh trở thành hình mẫu về một người thầy thuốc lý tưởng – vừa giỏi chuyên môn, vừa giàu nhân ái.
Mỗi năm, anh thăm khám cho hàng ngàn cặp vợ chồng hiếm muộn, thắp sáng ước mơ làm cha mẹ cho hàng ngàn người trên khắp đất nước và cả những cặp vợ chồng ở nước ngoài. Đến nay chính tay anh ươm mầm và trực tiếp đón hơn 9000 em bé chào đời từ các phương pháp hỗ trợ sinh sản. Đặc biệt, anh không ngừng tìm kiếm những phương pháp mới để nâng tỷ lệ thành công trong TTTON. Theo ông, cần phải "cá thể hóa" các phác đồ điều trị thay vì áp dụng chung một quy trình cho tất cả. Điều này giúp nâng tỷ lệ thành công của mỗi trường hợp lên tới 70 - 80%, mang lại kết quả điều trị tối ưu ngay từ lần đầu tiên. Hàng năm, anh nghiên cứu và chia sẻ nhiều thành tựu mới cho các đồng nghiệp trong các hội nghị chuyên gia IVF và các hội nghị về Hỗ trợ sinh sản để ứng dụng điều trị cho bệnh nhân với tỷ lệ thành công ngày một cao.
Bên cạnh lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, anh còn là một chuyên gia phẫu thuật nội soi vô sinh. Anh đã phẫu thuật nội soi hàng trăm ca vô sinh như: phẫu thuật tạo hình vòi trứng bị tắc, dính buồng tử cung, vách ngăn buồng tử cung, polyp buồng tử cung, nôi soi bóc u xơ tử cung và bóc u buồng trứng sau đó giúp bệnh nhân có thai tự nhiên và hoặc để hỗ trợ sinh sản thành công.
Với chất lượng chuyên môn cao và được khẳng định bởi tỷ lệ thành công vượt trội, Việt Nam ngày càng khẳng định được uy tín chuyên môn trong khu vực và thế giới. Hàng năm càng có nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn từ Mỹ, Đức, Singapore, Hàn Quốc, Đài Loan, Lào, Ấn Độ… về Việt Nam gặp PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi để làm thụ tinh trong ống nghiệm, trong đó nhiều ca đã thất bại nhiều lần. Đặc biệt khi về gặp PGS. Hợi các cặp vợ chồng được tư vấn và đánh giá nguyên nhân thất bại, nguyên nhân vô sinh một cách khoa học, tận tâm và chuyên nghiệp, bằng chứng là các trường hợp từ nước ngoài về đã đón được con yêu sau nhiều năm mong đợi và nhiều cặp vợ chồng hiện nay đang mang thai.
TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi không chỉ làm tốt công tác chuyên môn mà anh còn tha gia giảng dạy và dành thời gian cho nghiên cứu khoa học. Tới nay, anh đã hướng dẫn thành công 40 học viên sau đại học bao gồm các Tiến sĩ, Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú và bác sĩ chuyên khoa cấp II chuyên ngành Sản Phụ khoa, Sinh học. Nhiều học trò của anh hiện đã trở thành những cán bộ y tế giỏi chuyên môn và là lãnh đạo các trung tâm hỗ trợ sinh sản trong nước. Anh là thành viên Hội đồng biên tập của Tạp chí Nghiên cứu Y học – Đại học Y Hà Nội. Anh tham gia làm phản biện độc lập cho nhiều công trình khoa học và tham gia các hội đồng chấm luận án Tiến sĩ, Thạc sĩ Y học và sau đại học; Anh có 100 bài báo công bố trong nước và quốc tế trên các tạp chí chuyên ngành uy tín; Chủ nhiệm nhiều đề tài cấp cơ sở, tham gia 1 đề tài cấp Nhà nước và 2 đề tài cấp Bộ đã nghiệm thu, như: “Chẩn đoán và điều trị vô sinh nam và nữ bằng kỹ thuật cao tại Việt Nam”; “Nghiên cứu ứng dụng một số kỹ thuật cao trong chẩn đoán, điều trị vô sinh”; “Chẩn đoán di truyền trước chuyển phôi trong hỗ trợ sinh sản”... Trong số những nghiên cứu khoa học của mình, bác sĩ Hợi tâm đắc nhất là công trình “Xác định thời điểm lấy noãn tối ưu trong thụ tinh ống nghiệm” hoàn thành năm 2014 được nghiệm thu đạt loại xuất sắc tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, trong lĩnh vực điều trị vô sinh, việc xác định thời điểm nào để chọc hút noãn có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Đề tài này còn được Hội Nội tiết sinh sản và vô sinh TP Hồ Chí Minh trao giải thưởng THÀNH TỰU, Hội Sinh sản Hoa Kỳ công nhận thành tựu trong lĩnh vực điều trị vô sinh, hiếm muộn.
TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi còn thường xuyên tham gia chủ tọa và báo cáo viên của các hội nghị quốc gia về Hỗ trợ sinh sản, IVF Experts meeting, Hội nghị Việt Pháp, Hội nghị Sản Phụ khoa toàn quốc, Hội hỗ trợ sinh sản Hà Nội, 03 oral presentation tại hội nghị Sản phụ khoa thế giới (FIGO 2008, 2009), 1 poster tại Hội nghị Sinh sản Hoa Kỳ (ASRM, 2014), Hội sinh sản Châu Á(ASPIRE 2010). Anh là tác giả tham gia biên soạn sách: “Các quy trình chẩn đoán và điều trị vô sinh” - Nhà xuất bản Y học, xuất bản năm 2013. Năm nay anh đã có 2 công trình nghiên cứu công bố Quốc tế và 2 bài báo cáo Eposter được trình bày tại FIGO 2025.
Tôi có dịp đến dự Hội nghị khoa học do Hội Hỗ trợ Sinh sản Hà Nội (2021), tại buổi đó PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi đã báo cáo 02 chủ đề khoa học. Ở đề tài: “Cá thể hóa hỗ trợ hoàng thể hiện tại và tương lai” thông qua đánh giá nồng độ nội tiết đặc biệt là Progesterone. Việc đánh giá nồng độ nội tiết đặc biệt là Progesterone trước khi chuyển phôi vào, bác sĩ định lượng nếu như nồng độ đã đủ thì sẽ chuyển phôi, nếu chưa đủ thì không chuyển hoặc nếu nồng độ ở mức ranh giới giữa đủ và chưa đủ thì sẽ được bổ sung thêm. Có như vậy thì tỷ lệ thành công của chuyển phôi sẽ tăng cao. “Phác đồ thường quy thì chuyển phôi dựa vào độ dầy niêm mạc tử cung sau đó bổ sung nội tiết rồi chuyển phôi nhưng với kết quả từ nghiên cứu mới của chúng tôi thì khuyến cáo cần thiết phải đánh giá nồng độ nội tiết progesterone trước khi chuyển phôi để tỷ lệ thành công tối ưu nhất cho từng người bệnh”, anh chia sẻ vậy. Và đề tài “Gây trưởng thành noãn bằng phương pháp Dual trigger (hCG+GnRHa) làm tăng chất lượng noãn và tỷ lệ thụ tinh trong hỗ trợ sinh sản”, ở đề tài này sẽ giúp cho các trường hợp lớn tuổi hoặc đã từng làm IVF thất bại có nhiều cơ hội để thành công hơn cũng được đánh giá cao và áp dụng hiệu quả trong thực tiễn. Năm 2024, anh có bài báo cáo nghiên cứu ứng dụng sàng lọc di truyền trước chuyển phôi trong hỗ trợ sinh sản tại Hội thảo Châu Á - Thái Bình Dương, được đồng nghiệp quốc tế đánh giá cao.
Những tận hiến thầm lặng mà cao quý….
Rất nhiều báo chí, truyền thông, truyền hình viết, đưa tin về anh, ai cũng muốn được anh chia sẻ nhiều hơn những câu chuyện về anh và về ngành Y cao quý. Có lẽ dấu ấn sâu sắc với nghề khi nhắc đến TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi là nhắc đến vai trò thầy thuốc tận tâm, mẫn cán, không ngơi nghỉ lúc nào.
Và “Quê hương Bắc Giang (cũ) luôn trong trái tim tôi” – anh đã tự nhủ phải cố gắng nhiều hơn. Vậy nên mỗi khi sắp xếp được thời gian, anh lại về Bệnh viện Sản - Nhi Bắc Giang hỗ trợ các bác sĩ chuyển giao kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm. Từ năm 2022 đến nay, Bệnh viện Sản - Nhi Bắc Giang đã triển khai điều trị vô sinh, hiếm muộn bằng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) thành công cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn. Bên cạnh đó, anh tham gia chuyển giao kỹ thuật IVF cho các bệnh viện khác như BV Nam học hiếm muộn Hà Nội, BV Bưu Điện, Bệnh viện A Thái Nguyên, Bệnh viện Hỗ Trợ Sinh Sản & Nam học Đức Phúc…
Biết bao câu chuyện hạnh phúc với nghề khắc ghi trong tâm trí anh, khi anh giúp đỡ hàng ngàn cặp vợ chồng hiếm muộn có con trong niềm vui hạnh phúc tột cùng của gia đình họ. Anh quan niệm, y đức phải được thể hiện ở thái độ, tinh thần trách nhiệm với công việc, hết lòng thương yêu, giúp đỡ người bệnh. Dù là quá trình khám chữa bệnh hay làm quản lý, anh luôn tâm niệm phải không ngừng nghiên cứu, ứng dụng những kỹ thuật và phương pháp điều trị mới, tiên tiến nhằm đạt kết quả điều trị tốt nhất, giảm chi phí cho người bệnh, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác khám, chữa bệnh của bệnh nhân và bệnh viện. Rất nhiều lá thư, dòng tin nhắn cảm ơn được gửi đến anh, anh lấy đó chính là niềm vui, niềm hạnh phúc của nghề và lấy đó làm động lực để tiếp tục cố gắng hơn trong công việc thường ngày.
TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi có thời gian biểu gần như dành trọn cho công việc chuyên môn, cho người bệnh và đọc sách viết bài nghiên cứu. Nhà giáo mẫu mực, bác sĩ tận tâm, nhà khoa học liêm khiết và đáng kính ấy còn rất nhiều tâm huyết muốn gửi gắm đến các thế hệ đồng nghiệp, các học trò với một mong muốn đóng góp cho sự phát triển của chuyên ngành Phụ sản nước nhà ngang tầm thế giới.
Ba mươi năm công tác, anh vinh dự nhận được nhiều phần thưởng cao quý như: Danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú năm 2017; 3 lần đạt Danh hiệu chiến sỹ thi đua cấp Bộ Y tế 2016, 2019, 2023; Bằng khen Thủ tướng Chính phủ năm 2014; 3 Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Y tế 2012, 2017, 2023; Bằng Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (năm 2012, 2013, 2015); Giải Nhì giải thưởng Thành tựu về hỗ trợ sinh sản của HOSREM năm 2014; Giải Triển vọng về hỗ trợ sinh sản của HOSREM năm 2015; Giải Ba Hội nghị khoa học công nghệ tuổi trẻ các trường Đại học, Cao đẳng Y Dược Việt Nam lần thứ XVIII - Ban Chấp hành Trung Ương Đoàn thanh niên cộng sản HCM năm 2016; UBND tỉnh Bắc Giang tôn vinh là Trí thức Bắc Giang tiêu biểu (2021); Hội Các nhà khoa học Bắc Giang tại Hà Nội vinh danh Nhà khoa học tiêu biểu (2022),…
Những gì TTƯT, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hợi đã và đang làm rất đáng được ghi nhận và trân trọng! Một TTƯT, PGS luôn mang trong mình khát khao được cống hiến cho cộng đồng. Người bác sỹ luôn đặt trái tim và khối óc lên hàng đầu để phục vụ bệnh nhân, đó chính là “lấy y đức làm gốc để xây chắc y thuật” nhằm mục đích cuối cùng là nâng cao chất lượng chăm sóc sức khoẻ cho mọi người và tạo thêm ngày càng nhiều giá trị nhân văn cho xã hội.
