Chương trình xây dựng nông thôn mới ở Thanh Hóa đạt nhiều kết quả ấn tượng.
Luôn nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước
Nhờ phong trào xây dựng nông thôn mới, giờ đây, đi đến địa phương nào trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa cũng thấy rõ được sự “thay da đổi thịt” từ những bản vùng biên đến vùng thôn quê đồng bằng. Nhà cao tầng mọc lên san sát, khang trang, nề nếp; đường làng, ngõ xóm như phố, sáng - xanh - sạch - đẹp; đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân được nâng cao…
Trong phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025 - 2030, ngày 15/10 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá, nhìn lại nhiệm kỳ 2020 - 2025, Thanh Hóa đã đạt được những kết quả rất quan trọng và khá toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, nổi bật là ở “6 điểm”, trong đó việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới tỉnh luôn nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hằng năm 1,56% (đến năm 2025 còn 0,52%). Xóa 14.780 căn nhà tạm, nhà dột nát. 99,8% gia đình người có công có mức sống bằng hoặc cao hơn trung bình người dân nơi cư trú. Đời sống người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu, vùng xa từng bước được cải thiện.
Giai đoạn 2021- 2025, dù gặp nhiều khó khăn, chương trình xây dựng nông thôn mới ở Thanh Hóa vẫn đạt nhiều kết quả nổi bật. Kết quả này có được nhờ sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương, địa phương và Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia, cùng sự chung tay của các cấp, ngành, doanh nghiệp và Nhân dân. Thống kê từ Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn từ năm 2021 đến nay toàn tỉnh đã có 261 thôn, bản đạt chuẩn NTM, 598 thôn, bản đạt chuẩn NTM nâng cao. Giai đoạn từ năm 2021 đến trước thời điểm thành lập các xã mới khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Thanh Hóa đã huy động tổng nguồn lực hơn 29.914 tỷ đồng cho XDNTM. Trong đó, vốn huy động từ cộng đồng dân cư chiếm 14,8%, còn lại là các chương trình hỗ trợ từ Trung ương, cấp tỉnh, huyện cũ, xã và các nguồn huy động hợp pháp khác.
Từ các nguồn lực cùng sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng góp sức của các tầng lớp Nhân dân, Thanh Hóa đã gặt hái được thành quả to lớn trong thực hiện chương trình. Chỉ tính riêng khoảng thời gian từ đầu năm 2025 đến nay, Thanh Hóa có thêm 2 huyện, 14 xã và 15 thôn đạt chuẩn NTM; 2 huyện và 11 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 8 xã và 60 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 39 sản phẩm OCOP được công nhận, trong đó có 1 sản phẩm OCOP 5 sao quốc gia. Như vậy 5 năm qua, Thanh Hóa đã có 8 đơn vị cấp huyện cũ đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ XDNTM; 64 xã và 261 thôn, bản đạt chuẩn NTM; 4 huyện và 103 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 31 xã, 598 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Diện mạo những vùng quê ngày càng đổi mới, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân ngày càng nâng cao. Lũy kế đến nay, tỉnh Thanh Hóa đã có 15 đơn vị cấp huyện cũ đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ XDNTM; 374/449 xã, 831 thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM; 4 huyện, 125 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 33 xã, 629 thôn bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Sau khi bỏ đơn vị hành chính cấp huyện và thành lập các xã mới từ 1/7/2025, tỉnh đang triển khai những nhiệm vụ XDNTM phù hợp với điều kiện mới. Trong giai đoạn tới, Thanh Hóa đặt mục tiêu tỷ lệ xã, thôn, bản đạt chuẩn nông thôn mới ở các mức độ bằng hoặc cao hơn bình quân cả nước.
Quyết tâm không để gián đoạn nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới
Theo đó, từ ngày 1/7/2025 cùng với cả nước, Thanh Hóa chính thức vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh Thanh Hóa được sắp xếp từ 547 xã, phường xuống còn 166 đơn vị. Trong đó, chỉ có 147 xã phải tiếp tục thực hiện nhiệm vụ xây dựng NTM. Trên cơ sở đó, Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh Thanh Hóa được tỉnh giao có trách nhiệm chính trong đôn đốc các địa phương tiếp tục triển khai nhiệm vụ xây dựng NTM. Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2025 vận hành chính quyền địa phương mới, các xã mới ưu tiên triển khai nhiều nhiệm vụ cấp bách khác, nên Chương trình xây dựng NTM tại các địa phương chưa được quan tâm đúng mức, trong khi đó những cán bộ chuyên trách ở các xã cũ cơ bản đã nghỉ hoặc được điều chuyển sang những nhiệm vụ khác tại xã mới, sau đó các xã mới lại lo triển khai đại hội Đảng bộ cấp xã. Chính vì vậy, chương trình xây dựng NTM tại các xã bị gián đoạn. Trên cơ sở tham mưu từ thực tiễn của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành công văn số 12806/UBND-NNMT về “Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững” để chỉ đạo các đơn vị liên quan, các xã mới triển khai ngay những giải pháp cấp bách. Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu các xã khẩn trương thành lập ban chỉ đạo thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, ổn định đội ngũ cán bộ làm công tác xây dựng NTM. Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa cũng giao các sở, ngành liên quan cấp tỉnh cùng vào cuộc tháo gỡ những vướng mắc, đồng hành cùng các địa phương trong xây dựng NTM. Đến nay, tất cả các xã đã kiện toàn ban chỉ đạo chương trình và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên. Đồng thời, Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh Thanh Hóa cũng tăng cường vai trò điều phối tổng thể, để đẩy mạnh chương trình xây dựng NTM tại các xã trong giai đoạn mới.
Có thể thấy, sau hơn một thập kỷ triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, tỉnh Thanh Hóa đã chứng minh rằng chương trình chỉ thật sự thành công khi được điều hành linh hoạt, sát thực tế và đặt người dân ở vị trí trung tâm. Bước vào giai đoạn vận hành chính quyền 2 cấp, tinh thần ấy càng cần được củng cố, để mỗi xã, mỗi cộng đồng tiếp tục là “hạt nhân” tạo nên diện mạo mới - hiện đại, văn minh nhưng vẫn giữ gìn bản sắc nông thôn Việt Nam. Vững bước cùng cả nước tiến vào kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên vươn mình thịnh vượng của dân tộc Việt Nam./.
