Quả đúng những gì đồng nghiệp và các thế hệ học trò nói về TTND, GS.TS. Lê Danh Tuyên. Khi ông dành cả cuộc đời gắn bó với ngành Y, với suy nghĩ giản đơn “luôn trăn trở và còn sức khỏe sẽ cống hiến với nghề” nên khi đã thôi công tác quản lý, ông vẫn tiếp tục cống hiến trí tuệ cho công việc cho công tác giảng dạy, tư vấn, hội chẩn cùng các Khoa Dinh dưỡng ở các bênh viện trung ương và địa phương. Với cương vị hiện tại là Chủ tịch Hội Tiết chế Dinh dưỡng Việt Nam, ông liên kết với các đồng nghiệp ở các quốc gia khác, đặc biệt Nhật Bản, Pháp, Hà Lan, Hung-ga-ry...
Hiện là Chủ tịch Hội Tiết chế Dinh dưỡng Việt Nam
Nghề chọn người
TTND, GS.TS. Lê Danh Tuyên luôn nêu cao y đức và y thuật trong công tác quản lý, giảng dạy và phòng bệnh cũng như khám chữa bệnh. Ông cho rằng y đức và y thuật phải luôn luôn song hành và có mối quan hệ hết sức mật thiết. Sẽ rất vui với những điều mình làm được cho người bệnh, cho sinh viên, học viên của mình; nhưng cũng luôn trăn trở với những cái mà mình chưa làm được, phải đối mặt và cố gắng vượt mọi khó khăn thì mới có được sự tiến bộ thực sự. Ở vai trò Thầy giáo, phải là nền tảng vững chắc về kiến thức, thắp sáng niềm tin và nhiệt huyết cho các thế hệ sinh viên. Ở vai trò người Thầy thuốc phải là chỗ dựa về chuyên môn và tinh thần vững chắc để người bệnh trao gửi niềm tin, yên tâm điều trị.
Ông sinh năm Tân Sửu (1961) trong một gia đình nền nếp, có truyền thống hiếu học. Từ thở nhỏ, ông vốn đam mê Toán học và học rất giỏi môn này, nhưng hai lần đến thăm 2 anh ruột đều là thương binh, một anh trở về từ chiến trường Quảng Trị máu lửa và một anh là sĩ quan tăng thiết giáp tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đang nằm tại Viện Quân y, ông đã quyết định đi theo nghề y. Ngày đó, sau khi tốt nghiệp cấp 3, ông thi đỗ học ĐH Y Hà Nội, tốt nghiệp bác sĩ chuyên ngành Vệ sinh Dinh dưỡng, ông được phân về Viện Dinh dưỡng công tác. Sau đó ông tiếp tục thi đỗ bác sĩ Cao học khóa 2 (1993 – 1996), chuyên ngành Dinh Dưỡng tại Trường Đại học Y Hà Nội. Tôi hỏi: Tại sao anh lại chọn chuyên ngành này, dù có rất nhiều ngành khác có cơ hội hơn?. Ông cười và nhẹ nhàng bảo: Ngày đó nước ta còn nghèo, vấn đề dinh dưỡng chưa được đáp ứng... Lúc đó chỉ mong muốn đem sức mình cải thiện, khắc phục tình trạng này!.
Để nâng cao năng lực chuyên môn, ông đã tham dự nhiều khóa học về chuyên ngành Dinh dưỡng ở cả trong và ngoài nước. Ông sớm bảo vệ thành công Luận án Tiến sĩ; sau đó sang Úc học sau Tiến sĩ (Post-doc) một thời gian. Ông được Hội đồng Giáo sư nhà nước công nhận đạt chuẩn chức danh Phó Giáo sư, rồi Giáo sư; Chủ tịch nước tặng danh hiệu TTƯT, rồi TTND. Từ năm 2013, ông được lãnh đạo Bộ Y tế tin tưởng giao giữ cương vị: Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia.
Gần 10 năm là Viện trưởng, TTND.GS.TS. Lê Danh Tuyên đã cùng với tập thể Viện Dinh dưỡng phấn đấu không ngừng, khắc phục những khó khăn, luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của người chiến sĩ áo trắng trên mặt trận dự phòng, đã thực sự đóng góp cho sự thành công của công tác chăm sóc dinh dưỡng và sức khỏe cho nhân dân. Trong đó, công tác nghiên cứu khoa học được xem là một trong những dấu ấn quan trọng đưa Viện phát triển. Ông cùng đồng nghiệp tiếp nối và triển khai nhiều đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước, cấp Bộ và nhiều đề tài cấp cơ sở được nghiệm thu đều đạt kết quả cao như: “Nghiên cứu và sản xuất nhiều loại sản phẩm dinh dưỡng phục vụ cho Chương trình phòng chống SDDTE, phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng”. Nhiều đề tài nghiên cứu hợp tác quốc tế với Nhật Bản, Hoa Kỳ, Pháp, Hà Lan, Thụy Điển, Úc và nhiều nước khác trong khu vực. Các kết quả nghiên cứu trên đã đóng góp thiết thực, hiệu quả trong việc đề xuất, triển khai: CLQGDD, Chương trình phòng chống SDDTE, Chương trình mục tiêu đảm bảo ATVSTP...
Bên cạnh đó, công tác đào tạo cũng được ông đặc biệt quan tâm, đã có sự phối hợp để Viện liên kết với các trường Đại học: Y Hà Nội, Đại học Y tế công cộng, Đại học Cần Thơ, Đại học Y Thái Bình,... trong đào tạo cán bộ dinh dưỡng trên toàn quốc. Thể Viện Dinh dưỡng tiếp tục mở rộng triển khai nhiều hoạt động bổ ích như: các chương trình can thiệp dinh dưỡng ở cộng đồng; thông tin giáo dục truyền thông và tư vấn dinh dưỡng, hướng dẫn các lời khuyên dinh dưỡng hợp lý theo từng giai đoạn của đất nước; Kiểm nghiệm đối với thực phẩm chế biến ở trong nước hoặc nhập khẩu; tham gia kiểm tra nhà nước đối với thực phẩm nhập khẩu; giám sát ngộ độc thực phẩm; tư vấn đối với các kỹ thuật kiểm nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm; Tham gia xây dựng điều lệ, quy định, luật pháp liên quan đến lĩnh vực dinh dưỡng và thực phẩm; tham gia xây dựng các tiêu chuẩn chất lượng thực phẩm trong cơ cấu bữa ăn của người Việt Nam.
Ở ông hội tụ đủ các yếu tố Tâm, Tài, Đức của một bác sĩ, nhà khoa học, nhà giáo mẫn cán. Ông tham gia giảng dạy nhiều trường đại học, là chuyên gia đầu ngành về Dinh dưỡng và Thực phẩm của Việt Nam. Song hành trên vai nhiệm vụ “Thầy thuốc, thầy giáo, nhà khoa học” – TTND.GS.TS. Lê Danh Tuyên để lại rất nhiều kỷ niệm đẹp trong ngành Y. Nhiều phần thưởng dành cho ông như các Huân chương Lao động, Kỷ niệm chương Vì thế hệ trẻ, các Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, nhiều Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Y tế, Bằng khen của Ban Bảo vệ và Chăm sóc Sức khỏe cán bộ Trung ương…
Từ năm 2022 ông nghỉ quản lý, nhưng vẫn tiếp tục tham gia công tác nghiên cứu, đào tạo và công tác của Hội: Chủ tịch Hội Tiết chế Dinh dưỡng Việt Nam. Đồng thời, làm cộng tác viên các tạp chí khoa học dinh dưỡng của châu Á và thế giới. Ông lấy đó làm niềm động viên trong cuộc sống thường ngày, tiếp tục đam mê công việc khi còn sức khỏe để cống hiến. Hiện nay, ông tiếp tục làm chuyên gia cao cấp, cố vấn chuyên môn và tham gia các hội chẩn xử trí kịp thời các ca bệnh nặng tại các bệnh viện trung ương và địa phương.
Những dấu ấn khó quên trong ký ức
TTND.GS.TS. Lê Danh Tuyên rất quan tâm đến công tác đào tạo và giảng dạy. Nhiều Hội thảo chuyên ngành được tổ chức trong nước và quốc tế, ông tham gia, khi thì chủ trì, khi thì phản biện... Ông cũng đã tham gia viết nhiều sách, tài liệu, giáo trình hướng dẫn; có hàng trăm bài báo đăng trên các tạp chí khoa học chuyên ngành uy tín trong nước và quốc tế. Và ông còn hướng dẫn thành công nhiều nghiên cứu sinh, học viên cao học, bác sĩ, cử nhân Dinh dưỡng.
Ông còn thường xuyên tổ chức các hoạt động từ thiện: khám, tư vấn dinh dưỡng, ủng hộ người nghèo tại các xã vùng cao xa xôi, hẻo lánh nhất của các tỉnh Lai Châu, Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai... ông luôn có mặt tại các vùng thiên tai, lũ lụt, hạn hán kéo dài để giúp nhân dân. Đặc biệt ông đẩy mạnh hợp tác với Viện khoa học kỹ thuật Quân sự xây dựng chế độ ăn cho các lực lượng Hải quân và Không quân thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân, ông luôn xem đó là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Trong thời gian đại dịch Covid, dù đang là Viện trưởng, ông trực tiếp đi các điểm nóng như Bắc Giang, Bắc Ninh rồi Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương để tìm mọi cách đảm bảo dinh dưỡng cho cả cán bộ y tế và người bệnh.
Ở cương vị Chủ tịch đầu tiên của Hội Tiết chế Dinh dưỡng Việt Nam, ông đã xây dựng công tác Hội hoạt động hiệu quả cả bề rộng lẫn chiều sâu. Thường xuyên tham gia tư vấn, giảng dạy cho các Khoa Dinh dưỡng các bệnh viện tỉnh thành trong nước.
Đã qua gần 40 năm làm việc, với TTND.GS.TS Lê Danh Tuyên, thời gian biểu của ông luon bận rộn vì dành trọn cho công việc chuyên môn, người bệnh và đọc sách viết bài nghiên cứu. Người thầy thuốc mẫu mực, thầy giáo, nhà khoa học tận tâm và đáng kính ấy còn rất nhiều tâm huyết muốn gửi gắm đến các thế hệ đồng nghiệp, các học trò với một mong muốn đóng góp cho sự phát triển của ngành Dinh dưỡng. Ông luôn thấu hiểu hơn ai hết những vất vả, gian nan của một nghề cao quý - nghề phòng và chữa bệnh, tư vấn dinh dưỡng phù hợp cho bệnh nhân. Ông quan niệm, y đức phải được thể hiện ở thái độ, tinh thần trách nhiệm với công việc, hết lòng thương yêu, chăm sóc dinh dưỡng cho người bệnh. Rất nhiều lá thư cảm ơn gửi tới ông, ông lấy đó làm động lực để tiếp tục cố gắng hơn trong công việc thường ngày.
TTND.GS.TS. Lê Danh Tuyên luôn nêu cao y đức với tinh thần “Lương y phải như như từ mẫu” để làm việc, giúp đỡ bệnh nhân bằng tấm lòng y đức của mình. Xuất phát từ cách nhìn nhận và những quan điểm đúng đắn ấy nên ông luôn đã chiếm được những tình cảm đặc biệt từ phía người bệnh, được người bệnh tin tưởng gửi gắm tâm tư, tình cảm, sức khỏe và tính mạng của mình về chế độ dinh dưỡng.
Những gì TTND.GS.TS. Lê Danh Tuyên đã và đang làm rất đáng được ghi nhận và trân trọng! Một Thầy thuốc Nhân dân, vị Giáo sư luôn mang trong mình niềm khát khao được cống hiến và sẻ chia với nỗi đau bệnh tật cùng cộng đồng. Ông luôn đặt cái tâm lên hàng đầu để phục vụ bệnh nhân, đó chính là lấy “y đức làm nền”, “lấy y thuật” để phục vụ ngày càng tốt hơn cho người bệnh.
Ánh nắng chiều mùa Hè trải dài trên con phố, hình ảnh TTND.GS.TS. Lê Danh Tuyên giản dị, yêu nghề, hết lòng vì người bệnh mãi là hình ảnh đẹp của một thế hệ nhà giáo, nhà khoa học, bác sĩ kỳ cựu, giàu kinh nghiệm, như “đôi cánh chim bay không mỏi” tiếp tục đóng góp công sức của mình vào sự phát triển chuyên ngành Dinh dưỡng trên chặng đường mới.
