KTS. Trần Ngọc Chính – Chủ tịch Hội Quy hoạch – Kiến trúc, Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng và Ông Nguyễn Hoàng Triều – Phó Giám đốc Khối thiết kế Masterise Group tại Talkshow Kiến tạo Đất nước - Tự hào Việt Nam
Nỗ lực dung hoà ba trụ cột
Masterise Group – thông qua trụ cột thương hiệu Masterise Homes – cho rằng kiến tạo đô thị đúng nghĩa phải dung hòa ba trụ cột: không gian sống hiện đại, chuẩn quốc tế, hạ tầng thương mại – kết nối – an sinh đồng bộ, cộng hưởng việc bảo tồn bản sắc văn hóa. Đó là cách để mỗi đô thị vừa hội nhập toàn cầu, vừa khẳng định chất Việt riêng biệt.
Bởi vậy mà trong mỗi bước tiến, Masterise Group đều cố gắng giữ lại những quy hoạch đô thị gắn với di sản, giữ lại hoặc tái hiện những công trình kiến trúc, điểm nhấn văn hóa có giá trị trong khu đô thị. Đồng thời nỗ lực hòa quyện bản sắc trong thiết kế kiến trúc, với các dự án cao tầng, nhà ở, trung tâm thương mại có thể lấy cảm hứng từ hoa văn, chất liệu, phong cách kiến trúc Việt. Và dĩ nhiên là ưu tiên sử dụng vật liệu thân thiện môi trường, khuyến khích thiết kế mang “hồn Việt” thay vì hoàn toàn “Tây hóa”. Mỗi một đô thị mang thương hiệu Masterise Group đều có phần “linh hồn”, giúp gắn kết cộng đồng và lối sống, kiến tạo không gian sinh hoạt cộng đồng (có thể là hình ảnh phố đi bộ, chợ truyền thống, không gian nghệ thuật), để con người được hoà nhập vào môi trường sống có “linh hồn” thiên nhiên và cảnh quan đặc trưng với sông – cây xanh – sinh thái.
Phát triển đô thị bản sắc – Dấu ấn thời đại mới
Vì sao việc xây dựng đô thị bản sắc trong giai đoạn công nghiệp hoá hiện nay mang ý nghĩa lớn, đặc biệt khi Việt Nam đang bước vào giai đoạn đô thị hóa mạnh mẽ với tốc độ chưa từng có mà nhiều chuyên gia đánh giá rằng đô thị hoá “đe doạ” bản sắc văn hoá? Theo số liệu thống kê, đến cuối năm 2024, tỷ lệ đô thị hóa nước ta đã đạt khoảng 45%, với hơn 925 đô thị trên cả nước. Những tuyến metro, đại lộ, khu đô thị mới liên tục được mở ra, tạo nên bức tranh phát triển đầy sôi động. Thế nhưng, đằng sau bức tranh ấy là một thực trạng khiến không ít người lo ngại: nhiều khu đô thị mới ngày càng giống nhau, mang dáng dấp “đồng phục”, thiếu vắng bản sắc địa phương. Rồi từ Bắc Ninh, Hà Nam, Hải Dương đến nhiều tỉnh miền Trung, hàng loạt khu đô thị mọc lên với thiết kế na ná, chủ yếu chú trọng công năng mà quên đi “phần hồn” văn hóa.
Ông Nguyễn Hoàng Triều – Phó Giám đốc Khối thiết kế Masterise Group cho rằng kiến tạo đô thị đúng nghĩa phải dung hòa ba trụ cột: không gian sống hiện đại, chuẩn quốc tế, hạ tầng thương mại – kết nối – an sinh đồng bộ, cộng hưởng việc bảo tồn bản sắc văn hóa.
Nếu xu hướng này kéo dài, đô thị Việt Nam có nguy cơ đánh mất sự khác biệt, biến mình thành những khối bê tông vô cảm trong dòng chảy toàn cầu hóa. Điều này chính là lời cảnh báo đáng báo động!
Ở góc nhìn quy hoạch, KTS Trần Ngọc Chính – Chủ tịch Hội Quy hoạch – Kiến trúc, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhiều lần nhấn mạnh: bản sắc chính là yếu tố giúp đô thị trường tồn. Huế, Hà Nội hay Hội An là những minh chứng sống động. Huế có kinh thành, sông Hương, núi Ngự hòa quyện thành “bài thơ đô thị”. Hà Nội giữ ký ức trong 36 phố phường, vừa cổ kính vừa sáng tạo không ngừng. Hội An cuốn hút thế giới bởi mái ngói rêu phong cùng nếp sống cộng đồng bên sông Thu Bồn. Điểm chung của những đô thị ấy không chỉ nằm ở kiến trúc, mà ở sự gắn kết giữa con người, cảnh quan và ký ức – chính điều đó tạo nên bản sắc.
Theo Nghị quyết 06 của Bộ Chính trị, Việt Nam đặt mục tiêu phát triển hệ thống đô thị bền vững đến năm 2045: hiện đại nhưng phải hài hòa với thiên nhiên và giữ được bản sắc từng vùng miền. Đây là yêu cầu cấp thiết, nếu không, đô thị Việt sẽ mất đi bản lĩnh và sức hút riêng, trở thành những “thành phố vô danh” trong thế giới phẳng.
Công viên lá sen tại Grand Marina, Saigon - tinh hoa thế giới trên nền di sản Ba Son
Đặt trong góc nhìn doanh nghiệp, Masterise Group luôn coi trọng giá trị: Hiện đại song hành cùng bản sắc. Đây cũng là thách thức, đồng thời là cơ hội mà một doanh nghiệp chân chính, có “Tầm” có “Tâm” cần theo đuổi. Đó là hướng đến một tương lai xanh, kiến kiến tạo những đô thị vừa đạt chuẩn quốc tế, vừa nuôi dưỡng phần hồn dân tộc. Cũng chính là không phải sao chép kiến trúc cũ, mà sáng tạo một “ngôn ngữ vùng miền” mới, dung hòa giữa hiện đại và truyền thống.
Ông Nguyễn Hoàng Triều – Phó Giám đốc Khối thiết kế Masterise Group – nhấn mạnh: “Chúng tôi không đặt mục tiêu xây dựng tòa nhà cao nhất hay hiện đại nhất, mà quan trọng hơn là làm sao mỗi dự án đều kể được câu chuyện riêng của vùng đất nơi nó hiện diện”. Câu chuyện ấy có thể đến từ nhịp sinh hoạt cộng đồng, thói quen đời thường hay những chi tiết gợi nhớ văn hóa dân tộc – để mỗi dự án không chỉ phát triển, mà còn góp phần nâng tầm diện mạo đô thị Việt Nam.
Masterise Homes tin rằng phát triển đô thị bản sắc không chỉ là câu chuyện kiến trúc, mà là kiến tạo cộng đồng
Triết lý này được hiện thực hóa qua Masterise Homes – thương hiệu trụ cột trong phát triển các đại đô thị. Thay vì để không gian sống biến thành những khối bê tông lặp lại, đội ngũ thiết kế chú trọng tổ chức đô thị theo nhịp sống cư dân. Mỗi quảng trường, mái hiên, hàng cây hay mảng xanh đều được tính toán để khơi gợi cảm xúc, để tạo ra “điểm chạm ký ức”. Người ta có thể quên một trung tâm thương mại, nhưng sẽ nhớ góc phố nơi gặp gỡ, hàng cây từng tỏa bóng mát hay những trải nghiệm gắn kết gia đình. Chính những chi tiết nhỏ bé ấy mới làm nên sự khác biệt bền lâu.
Ở tầm nhìn chiến lược, Masterise Homes cho rằng phát triển đô thị bản sắc không chỉ là câu chuyện kiến trúc, mà còn là kiến tạo cộng đồng. Bản sắc ấy được bồi đắp từ sự an toàn trong đời sống, sự tiện lợi trong dịch vụ, sự gắn kết trong cộng đồng, và cao hơn nữa là niềm tự hào khi được sống trong không gian mang dấu ấn văn hóa Việt. Bản sắc cũng không dừng ở công trình, mà còn được nuôi dưỡng từ cư dân – những người giữ gìn và lan tỏa nó qua nếp sống, từ tà áo dài ngày Tết đến bữa cơm nhiều thế hệ.
Trong một cộng đồng văn minh, bản sắc sẽ lan tỏa tự nhiên, trở thành dòng chảy bền vững của đô thị
Có thể nói, phát triển đô thị bản sắc không chỉ là một định hướng thiết kế, mà là tầm nhìn dài hạn cần sự chung tay của các doanh nghiệp. Trong đó, Masterise Group đóng vai trò tiên phong: kiến tạo nên những đô thị hiện đại để hội nhập, và giàu bản sắc để khác biệt. Đó cũng chính là con đường để đô thị Việt Nam không chỉ đáp ứng nhu cầu ở, mà còn trở thành niềm tự hào dân tộc, một thương hiệu quốc gia vững bền trên bản đồ toàn cầu. Khi bản sắc được nuôi dưỡng, không gian sống sẽ không chỉ là nơi để ở, mà còn là biểu tượng văn hóa, là “dấu ấn Việt Nam” trong thời đại hội nhập.
Điều Masterise Homes luôn hướng đến là làm sao để mỗi cư dân, mỗi cộng đồng cảm thấy gắn bó và tự hào khi nơi mình sống có câu chuyện, ký ức và bản sắc riêng. Chính nền tảng ấy tạo nên sự đoàn kết cộng đồng và nâng cao chất lượng sống. Một đô thị có bản sắc rõ ràng cũng đồng nghĩa với việc dễ dàng thu hút du lịch, đầu tư, nhân tài hơn hẳn những nơi chỉ đơn thuần “bê tông hóa”. Đây chính là hành trình xây dựng “thương hiệu đô thị” khác biệt, giúp Việt Nam không bị hòa lẫn trong bối cảnh hội nhập toàn cầu./.
