Sông Tô Lịch dài khoảng 14 km, chảy qua nhiều quận nội thành, đóng vai trò tiêu thoát nước và gắn liền với lịch sử ngàn năm của Thăng Long – Hà Nội. Tuy nhiên, tốc độ đô thị hóa nhanh, cùng với việc tiếp nhận lượng lớn nước thải sinh hoạt chưa xử lý, đã khiến sông Tô Lịch ô nhiễm nghiêm trọng, nước đen đặc, bốc mùi hôi thối, ảnh hưởng đến đời sống cư dân và mỹ quan đô thị. Chính vì thế, giải pháp bổ cập nước từ Hồ Tây đã được trình lên các cấp có thẩm quyền và chính thức triển khai.
Hồ Tây có diện tích hơn 500 ha, là hồ tự nhiên lớn nhất Hà Nội, có vai trò điều hòa khí hậu và dự trữ nguồn nước. Việc bổ cập nước Hồ Tây vào sông Tô Lịch được kỳ vọng tạo dòng chảy thường xuyên, giảm tình trạng nước tù đọng. Theo thiết kế, hệ thống cống ngầm và trạm bơm sẽ đưa nước từ Hồ Tây chảy qua sông Tô Lịch, góp phần làm loãng, rửa trôi bớt ô nhiễm, đồng thời tăng cường lưu thông, cải thiện khả năng tự làm sạch của sông.
Hiện trạng sông Tô Lịch sáng 9-9 sau khi tiếp nhận nước từ hồ Tây - Ảnh: PT
Lợi ích mà chương trình mang lại là rất lớn. Đó là môi trường khi nguồn nước bổ cập giúp cải thiện chất lượng nước sông, giảm mùi hôi, tăng oxy hòa tan, hỗ trợ hệ sinh thái thủy sinh. Cùng với đó là đô thị – cảnh quan khi dòng sông được hồi sinh, cảnh quan đô thị sẽ xanh – sạch – đẹp hơn, góp phần nâng cao chất lượng sống và giá trị văn hóa của Hà Nội. Đặc biệt, hoạt động thoát nước – chống ngập sẽ cải thiện tích cực khi lưu lượng nước bổ sung còn giúp tăng khả năng thoát nước trong mùa mưa, giảm tình trạng ngập úng cục bộ.
Tuy nhiên, việc bổ cập nước chỉ là giải pháp hỗ trợ, không thể thay thế việc xử lý tận gốc nguồn thải đổ vào sông. Hà Nội cần đồng bộ với các dự án xây dựng hệ thống xử lý nước thải đô thị, quy hoạch thoát nước bền vững, tránh tình trạng “rửa trôi trước, ô nhiễm trở lại sau”. Quản lý chặt chẽ chất lượng nước Hồ Tây để đảm bảo nguồn bổ cập không bị ô nhiễm thứ cấp.
Bổ cập nước Hồ Tây vào sông Tô Lịch là bước đi cần thiết, thể hiện nỗ lực của Hà Nội trong việc cứu dòng sông “linh hồn của Thủ đô”. Tuy nhiên, để giải pháp này thực sự phát huy hiệu quả lâu dài, thành phố cần triển khai đồng bộ các biện pháp xử lý nước thải, cải tạo hạ tầng thoát nước và nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ môi trường. Chỉ khi đó, sông Tô Lịch mới có thể hồi sinh đúng nghĩa, trở thành một dòng sông xanh – sạch – đẹp giữa lòng Thủ đô.
Theo kế hoạch, lượng nước bổ cập từ Nhà máy Yên Xá sẽ đạt khoảng 200.000m³/ngày đêm, duy trì mực nước sông Tô Lịch ở mức 3,5m - giải pháp trước mắt theo chỉ đạo của Hà Nội.
Cũng theo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp Hà Nội , từ ngày 15-8 đơn vị thi công đã hoàn thành thu gom toàn bộ 245 cửa xả trên sông Tô Lịch, trong đó 63 cửa xả được hoàn trả mặt bằng, đảm bảo nước thải được dẫn về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá để xử lý triệt để.
Hiện Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá đã nâng công suất lên khoảng 200.000m³/ngày đêm, đủ khả năng xử lý toàn bộ lượng nước thải dọc sông Tô Lịch theo đúng quy trình.
Đối với hạng mục chỉnh trang hai bên bờ sông Tô Lịch, ban này cho biết đã hoàn thành 19 vị trí trên đoạn tuyến từ cầu Giấy đến cầu Hòa Mục (đường Láng Hạ - Lê Văn Lương) trong phạm vi được bàn giao, đồng thời mời các đơn vị liên quan kiểm tra, bàn giao vào ngày 25-8.
